Literaturoznawstwo

(1035)

Książka przynosi pierwsze monograficzne opracowanie poetyckiej i krytycznoliterackiej twórczości Piotra Sommera. Punktem wyjścia dla zawartych w niej rozważań jest przekonanie, zgodnie z którym - jak ujął to bohater książki - język stanowi bodaj "najczulszy instrument naszego przymierza ze światem". W toku lektury poszczególnych tekstów autor próbuje nie tylko prześledzić ruch najważniejszych pojęć dotyczących języka, jakimi pisarz posługuje się w swojej prozie krytycznej i poezji, ale...

Prezentowana publikacja to bardzo wartościowe krytyczne wydanie przedmów do słowników polsko-łacińskich z kilku stuleci. Może stanowić wstęp do kolejnego etapu badań nad dziejami leksykografii. Na pochwałę zasługuje nie tylko pomysł edycji przedmów, lecz także wykonanie tego zadania. Autorka bardzo dobrze orientuje się w historii leksykografii i realiach kulturowych oraz włożyła wiele pracy w znakomite tłumaczenia z łaciny na język polski. Przystępny język opisów i liczne objaśnienia sprawiają, ...

Julian Maślanka (19302020) historyk literatury i kultury polskiej, filolog-edytor. Prof. zw. UJ (od 1986 r.); członek czynny PAU, dyrektor Wydziału I (20052013); członek Komitetu Słowianoznawstwa (19691980) i Komitetu Nauk o Literaturze Polskiej PAN (19931997). Pełnił funkcję redaktora naczelnego Zeszytów Prasoznawczych (19641967), Prac Historycznoliterackich. Zeszytów Naukowych UJ (19711975), Ruchu Literackiego (19952000). Autor m.in. następujących książek: Zorian Dołęga Chodakowski. Jego miejs...

Pochodzący z Austrii Ferdinand Neureiter był badaczem literatury kaszubskiej, autorem m.in. dwujęzycznego wyboru wierszy i krótkich opowiadań kaszubskich pt. Kaschubische Anthologie, a także zarysu dziejów literatury kaszubskiej pt. Geschichte der Kaschubischen Literatur. Najnowsza publikacja Z Kaszub do Austrii ukazuje powstałą na przestrzeni kilkudziesięciu lat korespondencję do Neureitera, która jest swoistym zapisem kilkudziesięcioletniej rzeczywistości kulturalno-społecznej Kaszub. Najstars...

W centrum swojej refleksji autorka umieszcza topikę biblijną. Do dotychczasowych ustaleń w tej materii dodaje własne - nader inspirujące, oparte na ciekawych interpretacjach i propozycjach lekturowych. Badaczka śledzi wiodące toposy konstytuujące tematykę teodycei. Jak słusznie zauważa, wchodzą one ze sobą w różne interakcje, wzajemnie się oświetlają i komentują. [...] Monografia Z krwi i popiołu... stanowi pierwsze w polskim piśmiennictwie całościowe opracowanie zagadnienia teodycei w konte...

Książka Z notatnika tłumacza literatury polskiej i chińskiej adresowana jest przede wszystkim do osób zainteresowanych literaturą oraz kulturą Polski i Chin, szczególnie zaś do odbiorców, dla których trudne języki obu krajów nie są żadną barierą, jak również do czytelników chcących lepiej poznać współczesną polską i chińską kulturę. Publikacja obejmuje dwa obszary tematyczne. W części pierwszej zatytułowanej O autorach i literaturze zamieszczono głównie artykuły opublikowane wcześniej w monograf...

Niniejsza książka zawiera przekłady wytrawnej znawczyni przedmiotu na skalę międzynarodową, prof. Jadwigi Pstrusińskiej. Przedstawiony zbiór obejmuje rozmaite rodzaje i gatunki literatury pasztuńskiej właściwie od początku jej istnienia niemal do dzisiaj. Antologia uwzględnia zarówno to, co nazywamy literaturą wysoką, jak i ludową poezję, prozę oraz tzw. małe formy literackie, czyli przysłowia. (...) Książka jest adresowana zarówno do badaczy Orientu, jak i studentów, a także innych Czytelników...

Trzecia edycja Z Rosji do Izraela dzięki przemyślanej i konsekwentnie zrealizowanej kompozycji wysokiej próby tłumaczeniom towarzyszą omówienia biografii poszczególnych autorek i autorów oraz charakterystyka tematyczno-problemowej dominanty ich utworów stanowi źródło wiedzy wciąż trudno dostępnej. O literaturze rosyjsko-izraelskiej, jej autorkach i autorach, historii, specyfice, kontekstualnych zakotwiczeniach, różnorodności form wiemy wciąż zdecydowanie za mało. Dlatego cykl Z Rosji do Izraela ...

Rosyjskojęzyczna literatura w Izraelu jest słabo znana w Polsce. A przecież podejmuje wielkie tematy i jest świadectwem wielkich dramatów. Pozostanie przy języku rosyjskim czyni z pisarzy rosyjsko-izraelskich emigrantów na wielkim terytorium języka hebrajskiego. Podejmowanie tematów współczesnych w kontekście żydowskiego dziedzictwa kulturowego sprawia, że ukazane zostają w nowym oświetleniu. Poezja Elizavety Mikhailichenko, Gali-Dany Singer i Siemiona Kraitmana, proza Dawida Markisza, Leonida L...

Drugi tom przekładów literatury rosyjsko-izraelskiej kontynuuje tradycję zapoczątkowaną w tomie pierwszym, wydanym w 2018 zapoznaje mianowicie polskiego czytelnika z typem literatury, który jest zjawiskiem unikatowym w rosyjskojęzycznym piśmiennictwie, zakorzenionym równocześnie w kulturze rosyjskiej, żydowskiej i izraelskiej. Literatura ta powstaje w oddaleniu zarówno od rosyjskiej geograficznej metropolii, jak i z dala od izraelskiej hegemonii językowej, jednak nie ma ona cech elegijnych w sto...

Autor analizuje późną twórczość Urszuli Kozioł, której początek można datować na rok 1989. Poza zestawieniem opinii na temat strategii poetyckich wykorzystywanych przez pisarkę od momentu debiutu, autor sprawdza operatywność kategorii stylu późnego zaproponowanej przez Edwarda Wadie Saida i Mieczysława Wallisa. W przypadku Kozioł próba dostrzeżenia jakiejkolwiek artystycznej wolty w najnowszych tomach okazuje się niemożliwa ze względu na wieloletnią konsekwencję, z jaką poetka rozwija swój liter...

"Kiedy poetka W. Szymborska płynęła do Magnitogorska to na jej widok nawet ryby w wodzie skręcały się jak gdyby dręczyła je choroba morska". Frywolność, finezja i wdzięk. Literackie wyrafinowanie i stylistyczna wymyślność. Subtelne prztyczki w nos władzy i żartobliwe uwagi pod adresem przyjaciół. Brawurowe trawestacje i nonsensowne dystychy. Bogactwo zabaw literackich uprawianych przez Wisławę Szymborską niezmiennie zachwyca, zadziwia i śmieszy. Twórczość mniej poważna Wisławy Szymbors...

- Publikacja jest próbą prześledzenia wątków walki z „systemem” w dziełach literackich różnych epok. - Wykorzystuje jako punkt wyjścia klasyczną definicję terroryzmu – metodę zastraszania, wymuszenia takich, a nie innych posunięć, narzucania własnego punktu widzenia....

Rękopisy stanowią bardzo ważną część zbiorów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Wśród ponad 22 tysięcy zabytków zgromadzono 2239 dyplomów wystawionych między XIII a XVIII wiekiem na dworach królów i książąt polskich oraz europejskich, a także w kancelarii watykańskiej. Spisane na pergaminie lub papierze i potwierdzone pieczęciami m.in. Zygmunta I Starego, Jana III Sobieskiego, Stanisława Augusta Poniatowskiego czy papieży Juliusza II, Innocentego IX i Benedykta XIV, dokumenty te są nieprzebran...

Zawarte w książce studia przekrojowe, wglądy analityczno-interpretacyjne w pojedyncze utwory, szkice problematyzujące wybrane przez autorki i autorów aspekty dialogu poezji z filozofią, który Zagajewski prowadził w swojej twórczości, oraz upodmiotowione, wspomnieniowe eseje odsłaniają wiele niepodjętych bądź dotąd nieopisanych dogłębnie zagadnień. Wszystkie one są ważkie i istotne, bo wszystkie wydobywają artystyczną i filozoficzną złożoność, wielorakość jego literackiej i translatorskiej schedy...

Książka wybitnego literaturoznawcy i krytyka literackiego poświęcona ważnym zjawiskom we współczesnej literaturze (m.in. "pokoleniu przełomu", przemianom wyobraźni religijnej, Rosji jako metaforze). Obok spojrzenia na twórczość takich poetów jak Julia Hartwig, Czesław Miłosz czy Adam Zagajewski, znajdziemy tu szkice poświęcone pisarstwu Marcina Świetlickiego, Krystyny Miłobędzkiej, Jana Polkowskiego, Tomasza Różyckiego, Jacka Podsiadły i wielu innych wybitnych twórców....

Jeleński podkreślał, że w Polsce spędził nieznaczną część życia, ledwie dwanaście lat, ale językiem jego literackich wypowiedzi był polski, czuł się pisarzem polskim, był całkowicie przesiąknięty polską kulturą. Jego pierwsza i za życia jedyna publikacja książkowa po polsku, Zbiegi okoliczności (zbiór szkiców), wyszła najpierw w kraju w drugim obiegu wydawniczym w 1981 roku, następnie w roku 1982 w Instytucie Literackim w Paryżu (wydanie rozszerzone). Obecne wydanie stanowi integralne powtórzeni...

Chińskie przysłowie mówi: "Kiedy opowiesz dobrą historię, uzyskasz dwa razy lepszy efekt przy dwa razy mniejszym wysiłku". Wspaniała tradycyjna kultura Chin jest pełna barwnych opowieści i anegdot. Nie możemy odczytywać ich jedynie z perspektywy rozmaitych starożytnych chińskich szkół myśli, ale powinniśmy patrzeć na nie przez pryzmat popularnych legend. Będąc wiecznie żywymi i nie blaknąc z czasem, historie te i anegdoty wpływają na życie wielu pokoleń. Opowieść ma magiczną siłę, dzię...

Praca p. Aleksandry Korczak zachowuje wszystkie rygory naukowości, Autorka operuje dojrzałym warsztatem naukowym, opiera swoje analizy na rzetelnie rozpoznanym stanie badań, odwołuje się do kontekstu filozoficznego, analizuje m.in. parantele między twórczością Jansson i pismami Rousseau, a jednocześnie jest fascynującym esejem, w którym ton zdystansowanej refleksji, właściwy dla wywodu naukowego, zostaje przełamany przez odczytania i refleksje o charakterze osobistym. Ta umiejętność łączenia dwó...

,,Zjawy, szaleństwo i śmierć" jest pierwszą tego rodzaju pracą publikowaną w Polsce. Autor przedstawia rozwój hispanoamerykańskiej literatury fantastycznej, począwszy od próbek publikowanych w prasie w XIX wieku, poprzez okres modernizmu, aż po twórczość Julia Cortázara. Proza fantastyczna, z początku imitująca europejskie i północnoamerykańskie wzory, z czasem zyskuje artystyczną dojrzałość i owocuje oryginalnymi tekstami. Ewolucja ukazana została na przykładzie dzieł najważniejszych twórców te...

Zbiór studiów poświęconych kształtowaniu się świadomości literackiej w literaturze polskiej okolic roku 1956. Autor, opierając się na bogatym materiale krytycznoliterackim, podejmuje próbę opisu napięć, jakie panowały w kulturze tego czasu. Odwołuje się do światopoglądu okresu oraz uzasadnia miejsce nowoczesnych projektów estetycznych w porządku tradycji. Nie przyznaje książce miana monografii, traktuje zgromadzone w niej rozprawy jako punkt wyjścia do dalszych analiz i diagnoz. W Dialektyce prz...

Autorzy zebranych w tomie artykułów podjęli się refleksji nad rolą zmysłowości w literaturze, języku i kulturze. Przedstawiciele humanistyki, filozofii i nauk o sztuce skupili się na zbadaniu tego, jaki obraz zmysłów ujawnia się w wybranych tekstach o charakterze literackim i paraliterackim, a także w dziełach plastycznych, filmowych czy wypowiedziach potocznych. Refleksji poddano wpływ postrzegania zmysłowego na recepcję tekstów kultury. Celem zebranych artykułów jest analiza m.in. sposobów kre...

Zmysły i literatura dla dzieci i młodzieży to szósta publikacja składająca się na cykl poświęcony literaturze osobnej, którego tomy ukazywały się w ostatniej dekadzie. Pierwsza książka z tego cyklu była nie tylko pokłosiem konferencji Dziecko język tekst, która zainaugurowała organizowane co dwa lata na Uniwersytecie Śląskim spotkania badaczy z całego kraju zajmujących się literaturą czwartą, ale również skromnym zwieńczeniem pięćdziesięciu lat istnienia Katedry Dydaktyki Języka i Literatury P...

Książka "Znalazłem ciszę Tadeusz Różewicz w szkole Cypriana Norwida" to przykład pracy utrzymanej w polonistycznym duchu i tradycyjnej literaturoznawczej metodologii, wyrosłej z założeń strukturalizmu, choć w pewnym sensie zreformowanego, jeśli za reformę strukturalizmu przyjąć analizę intertekstualną. Sama Autorka przyznaje się zresztą do strukturalistycznego kierunku badań, wskazując na interesujące ją ujęcia synchroniczne i diachroniczne. Ciekawe jest jednak to, że w książce zaproponowane zos...

Prezentowana publikacja jest poświęcona życiu i pisarstwu Zofii Romanowiczowej (1922-2010). Składają się na nią trzy części. Pierwszą stanowi szkic biograficzny, oparty na wypowiedziach pisarki, rozmowach z nią i jej korespondencji oraz uwzględniający różnorodne opracowania; wykorzystano w nim zarówno źródła publikowane, jak i niepublikowane (m.in. zawarte w toruńskim Archiwum Emigracji). Część druga dotyczy recepcji szeroko rozumianej twórczości pisarskiej Romanowiczowej: literackiej, paraliter...