Literaturoznawstwo

(1041)

Wojna, śmiech, a nawet konceptualnie - za Bergsonem, Bachtinem i innymi - traktowane żart i śmiech to są sprawy poważne. Arcypoważnym interpretatorem tych tematów jest autor niniejszego zbioru tekstów o polskiej literaturze nowoczesnej. Nawet o literackim humorze - jak i o wszystkich poruszanych tematach - mówi się tu nadzwyczaj serio i merytorycznie. Jest to poważna, pryncypialna krytyka literacka. Dlatego w ogóle warto ją uważnie czytać. Ale taka też jest rola znaczącego eksperta. Maciej Urb...

Tom, który oddajemy do rąk Czytelnika, zawiera teksty zorientowane na interdyscyplinarną analizę zjawisk związanych z kształtowaniem się, ewolucją oraz modernizacją dramatu poetyckiego XIX stulecia, który jest we współczesnej kulturze ponownie odkrywany i reinterpretowany. Autorzy starali się od nowa spojrzeć na fenomen tej formy wypowiedzi artystycznej, a przez krytyczne analizy dzieł mieszczących się w tym nurcie przyjrzeć się dokonaniom artystycznym dramatopisarzy w perspektywie zarówno ich f...

Czesław Zgorzelski (19081996) wybitny historyk literatury polskiej, znawca epok oświecenia i romantyzmu, filolog edytor (przede wszystkim dzieł poetyckich Adama Mickiewicza i Kazimierza Brodzińskiego). Od 1956 r. profesor nadzwyczajny, a od 1968 r. profesor zwyczajny. Pracownik Uniwersytetu Wileńskiego, wykładowca na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, od 1950 r. profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Żołnierz Armii Krajowej, członek zespołu redakcyjnego Tygodnika Powszechnego, ...

Książka składa się z szeregu szkiców, poświęconych poezji - zwłaszcza funeralnej - Jana Kochanowskiego (w szczególności "Trenom"). Celem większości zawartych w pracy tekstów jest próba dotarcia do wyobraźni poetyckiej czarnoleskiego poety, wyobraźni zdeterminowanej różnorodnymi czynnikami: kulturowymi, historycznymi, psychologicznymi etc. Pracę rekomenduje najlepiej wypowiedź profesora Alberta Gorzkowskiego (UJ), autora recenzji wydawniczej: ,,[...] Niniejsza książka, stanowiąca zbiór ...

Maria Wojtak proponuje nową interpretację ram poznawczych polskiej genologii postrzega ją jako otwartą przestrzeń badawczą, która jest formowana metodologicznie przez różne style myślowe. Porządkując tę przestrzeń, nie tylko docenia rozmaitość możliwych perspektyw i wielość propozycji badawczych, przekonuje także, że są one komplementarne. Nie ma potrzeby porównywania poszczególnych ujęć czy wartościowania funkcjonujących typologii [...]. Najważniejsze, by przyjmowane założenia teoretyczne (wraz...

Książka systematyzuje i pogłębia język naukowy narratologii jako interdyscyplinarnej dziedziny poznania humanistycznego. Podstawowy aparat pojęć narratologicznych (narrator, bohater, narracja itd.) został rozszerzony przede wszystkim o kategorie mające rodowód retoryczny (etos, entymem, modalność itd.). Przy czym autor nie ogranicza się jedynie do uporządkowania kluczowych rozróżnień terminologicznych, lecz rzeczowo, z dbałością o szczegóły ilustruje omawiane zjawiska starannie dobranym materiał...

Eseje o 5 książkach wydanych w ramach trzeciej serii Kolekcji literackiej. Zofia Zarębianka Pomiędzy reportażem a trenem. O tomie Adama Lizakowskiego Pieszycka księga umarłych Krzysztof Bielecki Skąd? Anna Nasiłowska Heinz, Bosch i inne Krystyna Lars Wiersze Małgorzaty Szyszko-Kondej Piotr Muldner-Nieckowski Historia w poezji to czas dzisiejszy. O Grzegorza Walczaka wierszach, pieśniach i piosenkach o Polsce Charakter tych opracowań jest zróżnicowany, tak jak różne p...

Po śmierci Rainera Marii Rilkego, "niezrównanego poety i drogiego, wiernego przyjaciela", księżna Marie von Thurn und Taxis pragnęła utrwalić na papierze swe wspomnienia, "wspomnienia tak drogie memu sercu i być może również tym, którzy znali i darzyli uczuciem tego nieodżałowanego, przedwcześnie zmarłego człowieka". Tak oto narodziła się niniejsza książka, opublikowana po raz pierwszy w roku 1932, a następnie nakładem wydawnictwa Insel w eleganckiej formie słynnej serii Insel-Bcherei (nr 888). ...

Wrocławski krytyk zebrał tu teksty, które ukazały się wcześniej jako osobne szkice bądź recenzje towarzyszące premierom kolejnych omawianych książek. Dlatego zamiast gruntownych uogólnień książka oddaje głos poszczególnym autorom, ich poetykom i strategiom. Bohaterami zbioru są więc m.in. Tomasz Bąk, Kamila Janiak, Kira Pietrek, Kamil Brewiński, Piotr Przybyła, Ilona Witkowska, Dawid Mateusz oraz wielu innych, wśród których najważniejsze miejsce zajmuje Konrad Góra, poeta, któremu autor towarzys...

O ile na początku XXI wieku badacze (Erika Fischer-Lichte, Dariusz Kosiński, Siergiej Ławliński) zauważali, iż za zmianę paradygmatu tekstualności w dramaturgii odpowiada paradygmat performatywności, o tyle teraz zjawisko powrotu performatywnego uznawane jest za najbardziej charakterystyczną oznakę myślenia kulturowego i praktyk kulturowych naszych czasów. Warto zwrócić uwagę, że performatywny potencjał tekstu dramaturgicznego postrzegany jest nie tylko jako element teatralnej interpretacji scen...

Czy o Borowskim można jeszcze powiedzieć coś, czego byśmy już nie wiedzieli? Paweł Wolski stawia to pytanie ze świadomością bogactwa literatury przedmiotu. Jego najnowsza książka nie jest jednak tylko kolejną publikacją w tym licznym gronie. Na tle istniejących ujęć poezji i prozy autora ?Gdziekolwiek ziemia?? wyróżnia się wieloma interesującymi, nieobecnymi w dotychczasowej refleksji, propozycjami interpretacyjnymi?. (Z recenzji prof. Sławomira Buryły) ...

Figura Judasza od setek lat intrygowała artystów, myślicieli i literatów, którzy starali się dociec motywacji zdrajcy. Książka Wszyscy jesteśmy Judaszami zrodziła się z pytania, jak na sylwetkę Iskarioty spoglądali twórcy hebrajscy. Byli świadomi, że w świecie chrześcijańskim dwunasty apostoł jako chciwy i demoniczny wiarołomca stał się z jednej strony archetypem zdrajcy, a z drugiej - reprezentantem wszystkich Żydów. Czy podążali zatem za legendą niesławnego Judasza, czy może wprost przeciwnie ...

Prezentowany zbiór szkiców dotyczy wtajemniczeń, inicjacji Woźniak i poniekąd związanej z nimi mistyki. Autorka nie ogranicza tematu do tradycyjnego rozumienia tychże pojęć, a więc do inicjacji powiązanych z dojrzewaniem, wtajemniczeń w reguły stowarzyszeń tajemnych i mistyki, którą często wiąże się z chrześcijaństwem. Za główny cel stawia sobie wskazanie całego wachlarza kontekstów i odniesień, jakie niosą ze sobą te kategorie psychologiczno-kulturowe. Niniejsza monografia odnosi się przede wsz...

Bogato ilustrowana książka ukazuje historię społeczności wydawniczej w nietypowy sposób traktując osoby projektujące książki na równi z redaktorkami i redaktorami. Bo każda książka to rezultat wspólnej pracy jej autorki lub autora, redakcji wydawniczej i graficznej, projektanta, który przesądził o jej wyglądzie, czy nawet drukarza. Zawarte tu historie polskich wydawnictw pokazują nie tylko ich stronę organizacyjną i handlową, lecz także losy związanych z nimi ludzi. Mowa tu o wybitnych fachowca...

Wy, którzy Rzeczą Pospolitą władacie - red. Agnieszka Perzanowska

Książka dotyczy fenomenu społeczno-kulturowego, jakim było w latach 90. XX w. tzw. Pokolenie X i jego odbicia w prozie hiszpańskich pisarek debiutujących na ówczesnej scenie literackiej. To zapożyczone z pierwszej powieści Douglasa Couplanda pojęcie przyjęło się najpierw na gruncie amerykańskim, a potem także międzynarodowym dla określenia tzw. młodych dorosłych (young adults), znajdujących się wówczas w wieku od 17 do 35 lat. Istnienie Pokolenia X znalazło swoje odzwierciedlenie zarówno w muzyc...

Jewgienij Wodołazkin (ur. 1964) to jeden z najciekawszych i najpopularniejszych współczesnych pisarzy rosyjskich. Wielką sławę w kraju i na świecie zdobył dzięki powieści Laur (, 2012), przetłumaczonej na 30 języków, w tym w 2015 roku na język polski. Pisarz otrzymał za nią najbardziej prestiżowe nagrody literackie w Rosji oraz wyróżnienia zagraniczne. Krytyk The Guardian uznał ją za jedno z 10 najważniejszych dzieł o Bogu. Jako prozaik Wodołazkin zadebiutował w 2005 roku; jest autorem pięciu po...

Sojusz serc i kieszeni" tak o spółdzielniach spożywców pisał jeden z ojców założycieli Społem" Stanisław Wojciechowski. Prezydent Rzeczypospolitej (1922-1926) i profesor pierwszej w Polsce Katedry Spółdzielczości wierzył, że w kooperatywach dokonuje się oddolna rewolucjamoralna, z której wyłoni się nowe, sprawiedliwe i pracowite społeczeństwo. Niniejszy tom to pierwszy tak obszerny wybór pism spółdzielczych Wojciechowskiego. Wśród prezentowanych tekstów znalazły się m.in. rozprawy o źródłach ide...

Niniejsza monografia poświęcona jest kwestii społecznej reprodukcji w poezji Anny Świrszczyńskiej. W odczytaniu Katarzyny Szopy feministyczny światopogląd poetki jest wykwitem epoki, którą charakteryzowała złożona dynamika społecznych zmian i politycznych napięć zarówno w skali lokalnej, jak i globalnej. Odczytanie twórczości Świrszczyńskiej z perspektywy feminizmu społecznej reprodukcji pozwala w pełni uwidocznić owe napięcia oraz wyłuskać z jej twórczości wyobrażeniowy projekt świata bez krzyw...

Książka () Przemysława Kaliszuka proponuje nową interpretację interesującego, bo do dziś budzącego pewne kontrowersje zjawiska literackiego, jakim była polska proza innowacyjna wydawana w oficjalnym obiegu w latach 70. i 80. () Autor rozprawy przystępuje do ponownej lektury tych dawnych tekstów i towarzyszącej im krytyki w pełni świadomy, że potrzebny jest nowy ruch koncepcyjny wokół owego zjawiska, aby zrozumieć wywołujący je pewien jednak nieskłamany impuls twórczy, zaświadczoną przezeń autent...

Celem publikacji pt. Wyczytać świat. Międzykulturowość w literaturze dla dzieci i młodzieży pod redakcją Bernadety Niesporek-Szamburskiej i Małgorzaty Wójcik-Dudek jest próba wieloaspektowego opisania międzykulturowości - zjawiska na stałe wpisanego w ponowoczesny świat - przy założeniu że głównym obszarem badawczej eksploracji jest współczesna literatura dla dzieci i młodzieży. Problem międzykulturowości, spotkania z Innym czy braku akceptacji nie od dziś jest podejmowany w literaturze dla młod...

Druk bibliofilski wydany z okazji 75. urodzin Stefana Frankiewicza, byłego redaktora naczelnego "Więzi", byłego ambasadora RP w Watykanie. W tomie zebrano recenzje i wypowiedzi, jakie powstały po wydaniu książki Cezarego Gawrysia i Stefana Frankiewicza "Nie stracić wiary w Watykanie"....

Zamysłem niniejszego tomu jest przedstawienie kilku możliwych perspektyw na uchwycenie zagadnienia związków, jakie - w bardzo szerokim sensie - łączą literaturę i rzeczywistość. Książka zbiera teksty doktorantów czterech uniwersytetów: Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, dla których bazę stanowiły pomysły zaprezentowane i dyskutowane wspólnie na dwóch konferencjach literaturoznawczych - Rozrachunki, por...

Zebrane w niniejszym tomie artykuły przedstawiają różne aspekty badań nad tłumaczami są to przyczynki do ich biografii, studia na temat konkretnych projektów przekładowych i obranych w nich strategii translatorskich, szkice dotyczące widoczności tłumaczy w tekście i różnych aspektów socjologii przekładu; wszystkie one dotyczą badań prowadzonych aktualnie w Polsce i w Niemczech, w różny sposób realizujących postulaty Translator Studies i socjologii, a nawet polityki przekładu. Ze Wstępu...

Wykaz działów katalogu rzeczowego dla małych bibliotek publicznych jest znacznie skróconą wersją Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej, przeznaczoną dla bibliotek o księgozbiorach do około 20 tysięcy woluminów. Wykaz odnosi się do opublikowanego przez Bibliotekę Narodową w 2019 roku najnowszego wydania tablic UKD pt. Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna. Wydanie skrócone dla bieżącej bibliografii narodowej i bibliotek publicznych. Publikacja Konsorcjum UKD nr 102 autoryzowana przez Konsorcjum UKD...

Wykaz działów katalogu rzeczowego w bibliotekach publicznych dla dzieci i młodzieży jest przeznaczony przede wszystkim dla tego typu placówek. Korzystać z niej mogą także biblioteki publiczne z wydzielonym księgozbiorem dla dzieci. W wykazie omówiono zagadnienia: - klasyfikowania literatury pięknej i popularnonaukowej dla dzieci i młodzieży - prowadzenia katalogu rzeczowego - tworzenia sygnatur i układu na półkach...

Vladimir Nabokov (1899-1977), jeden z najwybitniejszych pisarzy świata w XX wieku, z urodzenia Rosjanin arystokratycznego rodu, emigrant od czasów rewolucji październikowej, całe późniejsze życie spędził w krajach Zachodu. Mieszkając w latach 40. i 50. w USA, pracował na kilku uczelniach, a jego wykłady zostały opublikowane w postaci trzech książek: Wykłady o Don Kichocie, Wykłady o literaturze i Wykłady o literaturze rosyjskiej. Niniejszy tom dotyczy literatury zachodniej i ma postać omówień ki...

Czytelnik znajdzie w publikacji analizę mechanizmów spójności językowej w tekstach pisanych przez obcokrajowców, którzy przystąpili do egzaminu certyfikatowego z języka polskiego jako obcego, a następnie klasyfikację stosowanych przez nich wykładników. Autorka bada, jak zmieniają się sposoby wiązania wyrażeń zdaniowych w zależności od poziomu znajomości języka oraz wskazuje najczęściej popełniane przez cudzoziemców błędy. Podstawa to materiały egzaminacyjne (wypowiedzi pisemne) z trzech poziomów...