Językoznawstwo

(449)

Monografia kierowana jest głównie do historyków języka, ale też do lingwistów zajmujących się współczesnymi wyrażeniami metatekstowymi (bazą teoretyczną jest Słownik gniazdowy polskich partykuł M. Grochowskiego, A. Kisiel i M. Żabowskiej). Głównym zadaniem autorki jest odsłanianie zasad nominacyjnych klasy partykuł, rozumianych jako metatekstowe operatory otwierające i komentujące remat wypowiedzenia. Zasady nominacyjne partykuł nazywane są derywacją funkcjonalną, chodzi bowiem o pokazanie, jak ...

Książka podejmuje zagadnienia gramatyki generatywnej określane współcześnie mianem biolingwistyki. Kluczowym elementem tego typu badań jest mechanizm syntaktyczny generujący struktury hierarchiczne charakteryzujące się dyskretną nieskończonością oraz nieciągłością składników. Właściwość ta odróżnia człowieka od innych komunikujących się społeczności świata biologicznego. Badania interdyscyplinarne, zainicjowane szczególnie przez Noama Chomsky'ego, biologów Salvadora Lurię, Franois Jacoba i in., ...

Janusz Kucicki SVD (Płońsk, 1967), profesor Uniwersytetu Nanzan na Wydziale Humanistycznym (Nagoya, Japonia). Autor czterech monografii i ponad czterdziestu artykułów z zakresu nauk biblijnych. Ten tomik wierszy, zatytułowany "Ukraińska semantyka", jest zakończeniem tzw. Tryptyku ukraińskiego, obejmującego również tom pierwszy "Wszystkie barwy Ukrainy" (Poligraf, 2022) i tom drugi "Panegiryk dla Ukrainy" (Poligraf, 2023). Wszystko, co ma swój początek, ma też swój k...

Uwolnij umysł. Rozważania na temat języka, literatury i kultury to książka o szczególnym charakterze, stanowiąca przegląd aktualnych badań prowadzonych przez młodych naukowców. Wyróżnia ją niezwykle szeroki wachlarz tematyczny oraz otwarte i niezależne spojrzenie autorów na omawiane kwestie. Oprócz tekstów czysto literaturoznawczych czy językoznawczych w prezentowanej monografii znajdziemy również takie, których nie da się przypisać do jednej dyscypliny wielowymiarowa i złożona natura poszczegól...

Monografia zbiorowa zatytułowana "Various Dimensions of Contrastive Studies" zawiera dziewiętnaście artykułów autorstwa badaczy z ośrodków uniwersyteckich w Polsce oraz w innych krajach europejskich. Autorzy analizują głównie dane pochodzące z języka angielskiego oraz polskiego, uwzględniając dodatkowo materiał pochodzący z innych języków germańskich lub słowiańskich, z języków romańskich, celtyckich, ałtajskich i ugrofińskich. Rozdziały tworzące pierwszą część tomu omawiają kwestie te...

W drogę to kolejny po Jeść bogato ilustrowany, tematyczny leksykon profesora Jerzego Bralczyka. Tym razem przedmiotem rozważań autora są słowa związane z podróżowaniem, drogą, wędrowaniem. Każde z haseł to osobny, pełen humoru i imponującej erudycji felieton. Profesor Bralczyk pisze o pochodzeniu wybranych przez siebie słów, ich zmieniających się przez lata znaczeniach, zaskakujących kontekstach w jakich bywają używane i skojarzeniach jakie budzą. Ten słownik wciąga jak pasjonująca powieść....

W drogę to kolejny po Jeść bogato ilustrowany, tematyczny leksykon profesora Jerzego Bralczyka. Tym razem przedmiotem rozważań autora są słowa związane z podróżowaniem, drogą, wędrowaniem. Każde z haseł to osobny, pełen humoru i imponującej erudycji felieton. Profesor Bralczyk pisze o pochodzeniu wybranych przez siebie słów, ich zmieniających się przez lata znaczeniach, zaskakujących kontekstach w jakich bywają używane i skojarzeniach jakie budzą. Ten słownik wciąga jak pasjonująca powieść. ...

Komplet trzech przewodników po słowach i ich znaczeniach, autorstwa profesora Jerzego Bralczyka. Komplet zawiera książki: Jeść!!! W pięknie ilustrowanym leksykonie znany i lubiany językoznawca, prof. Jerzy Bralczyk, omówił sto osiemdziesiąt jeden smacznych słów. Są to w większości nazwy apetycznie brzmiących potraw, pozostałe służą jedzeniu lub się z nim kojarzą. Nie jest to jednak przewodnik kulinarny sensu stricto, ponieważ autor przede wszystkim delektuje się nie samym smakiem jedzenia, lecz ...

Prezentowany tom zawiera m.in. teksty dotyczące Nishidy Kitar (1870-1945), najwybitniejszego filozofa japońskiego XX wieku, który odegrał kluczową rolę w powstaniu japońskiej filozofii nowożytnej jako duchowy ojciec słynnej Szkoły w Kioto. Ponadto znaleźć można tu prace związane tematycznie z szeroko pojętymi wartościami kultury Japonii, np. omawiające nurt witalizmu w Japonii, etyczny aspekt połowu wielorybów oraz teksty dotyczące historii, sztuki, filmoznawstwa, folkloru i religii. Czytelnik o...

W stronę mroku, w stronę światła to studium poświęcone francuskiemu romantyzmowi analizowanemu z perspektywy dynamicznej wyobraźni symbolicznej, określającej warstwę głęboką prozy i poezji Théophile'a Gautiera, Gérarda de Nervala i Victora Hugo. Przyjęta metodologia uwzględnia propozycje Gastona Bachelarda i Gilberta Duranda, bierze też pod uwagę perspektywę mitokrytyczną i mitoanalityczną (m.in. studia Pierre'a Brunela i Jean-Jacques'a Wunenburgera). Mimo różnic w konstrukcji świata przedstawi...

Tom Wartości w językowo-kulturowym obrazie świata Słowian i ich sąsiadów. 4. Słownik językowy - leksykon - encyklopedia w programie badań porównawczych (2018) jest dziesiątą pozycją aksjologiczną przygotowaną przez zespół lubelskich etnolingwistów we współpracy z badaczami kilku ośrodków polskich i zagranicznych. ...

Oddajemy w Państwa ręce tom Widzieć rozumieć komunikować: drugi z serii Obrazowanie w komunikacji. Składają się na niego teksty, które łączy teza o ucieleśnionym poznaniu. W lingwistyce kognitywnej jest to perspektywa kładąca nacisk na powiązanie ludzkiej cielesności, a tym samym mechanizmów percepcji ze strukturami językowymi oraz postrzeganie tych ostatnich w kontekście innych trybów semiotycznych. Justyna Winiarska i Aneta Załazińska...

Wielkie teorie językoznawcze stanowią przejrzyste i wyczerpujące przedstawienie głównych linii rozwojowych językoznawstwa.

Autor przedstawia kwestię języka i wielojęzyczności w odniesieniu do coraz bardziej wielokulturowych społeczności. Omawia nie tylko rolę języków w podróżach, pracy czy migracji w globalnym świecie, lecz także w kształtowaniu tożsamości. Pokazuje ponadto, że wielojęzyczność może prowadzić do konfliktów społecznych i politycznych, nierównych stosunków władzy i dyskusji na temat języków narodowych lub urzędowych, a nawet do walk o prawa językowe społeczności lokalnych i tubylczych. Czytelnik znajdz...

Książka stanowi owoc wspólnych dyskusji prowadzonych podczas spotkań Zespołu Języka Polskiego poza Granicami Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN w latach 2021 i 2022 z różnymi naukowcami z Polski i zagranicy. Co ważne, ukazuje kierunki współczesnych badań polonistycznych nad wielojęzycznością postrzeganą jako wyzwanie społeczno-kulturowe, językowe i edukacyjne. Wielopłaszczyznowa perspektywa podkreśla interdyscyplinarny charakter omawianego zjawiska oraz jego wewnętrzną złożoność. Kontakty ...

Język ulicy, język potoczny, język mniejszości jest wokół nas. Jest również częścią fikcyjnego świata powieści. Dlaczego tak trudno przełożyć go na język polski? To pytanie wiele lat temu zainspirowało autorkę książki do podjęcia badań i poszukiwania odpowiedzi. Czytelnik Wieży Babel dialektów nie zostaje pozostawiony z wątpliwościami sam sobie. Przedstawione przez autorkę-tłumaczkę przykłady oraz analizy mogą stanowić gotowe rozwiązania lub zainspirować wszystkich parających się sztuką przekład...

"Wokół słów i znaczeń" to seria wydawanych od 2005 r. monografii słowotwórczych poświęconych pamięci Profesora Bogusława Krei (1931-2002), wybitnego badacza języka, znawcy słowotwórstwa polskiego i słowiańskiego. Na poprzednie monografie składały się referaty wygłaszane na konferencjach, które były cyklicznie organizowane przez językoznawców z Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Inicjatorką i współorganizatorką tych konferencji, a także współredaktorką wszystkich tomó...

Celem niniejszej pracy jest określenie charakteru i stopnia wpływu języka angielskiego na polszczyznę blogów w sferze leksyki, semantyki i składni na przestrzeni ostatnich lat. Analizie poddano zgromadzony w tym celu korpus blogów. Przedmiotem badań są najnowsze tendencje w przejmowaniu zapożyczeń z języka angielskiego, skutkiem czego analizie zostały poddane jedynie zapożyczenia nie odnotowane, jak dotąd, przez wiodące słowniki języka polskiego. Wyodrębnione zapożyczenia poddano badaniom jakośc...

Książka "Wprowadzenie do leksykografii polskiej" to syntetyczne ujęcie zagadnień związanych ze słownikami języka polskiego, zarówno teoretycznych, jak i praktycznych. Autor nie tylko w sposób przystępny przedstawia tajniki sztuki leksykograficznej i zasady budowy dzieła słownikowego, ale również opisuje dzieje polskiej leksykografii od czasów najdawniejszych do współczesności. Szczególną uwagę poświęca słownikom wydanym w ostatnich latach, daje ich charakterystykę i ocenia przydatność ...

Podstawowy podręcznik do semantyki wykorzystywany na studiach filologicznych. Autorka omawia zagadnienia teoretyczno-metodologiczne i szczegółowe problemy semantycznego opisu wyrazów i wypowiedzi. Część pierwsza przedstawia podstawy teoretyczne i metodologiczne oraz główne współczesne teorie semantyczne. Część druga poświęcona jest opisowi semantycznemu wyrazów i zdań. W części trzeciej omówione są ciekawe problemy z pogranicza semantyki i pragmatyki....

Autor podejmuje językoznawczą refleksję nad pojęciem nienawiści w języku polskim. Materiałem do analizy są uznane dzieła literatury polskiej różnych epok, których kanon powinien być czytelnikowi dobrze znany, a przez to lektura monografii Wrasta w serce i zatruwa krew szczególnie satysfakcjonująca. Do egzemplifikacji zjawiska posłużyły również słowniki języka polskiego, elektroniczne korpusy językowe oraz współczesne wypowiedzi medialne. Dokonana na kartach książki analiza jest w pełni usystemat...

Czy literatura ruska, tworzona niegdyś także w języku polskim, może być uznana za część literatury polskiej? Czy Rusini wykształceni w szkołach Rzeczypospolitej dokonywali polonizacji XVII-wiecznej Moskwy? Czy w dziele rozprzestrzenienia polskiej cywilizacji miał udział również język cerkiewnosłowiański? Czy siła atrakcyjna kultury staropolskiej była też dziełem Rusi? Splot polsko-ruski, a z biegiem czasu także polsko-litewski, zadecydował o obliczu polskiej literatury. Na ogół nie pamiętamy, że...

Seria wydawnicza Współczesna polszczyzna. Wybór opracowań jest przeznaczona dla studentów polonistyki i ma pomóc im w samodzielnym studiowaniu zagadnień językowych w ramach takich przedmiotów, jak: tekstologia, gramatyka współczesnej polszczyzny, dialektologia, stylistyka, wstęp do językoznawstwa, metodologia badań lingwistycznych i inne....

Podręcznik zawiera: - materiał leksykalny, gramatyczny, do nauki pisania - rozbudowane ćwiczenia fonetyczne - ćwiczenia komunikacyjne - trzy płyty CD audio...

Publikacja stanowi pierwszy na rynku wydawniczym podręcznik przygotowany z myślą o studentach i wykładowcach kierunku lingwistyka dla biznesu interdyscyplinarnego kierunku o profilu praktycznym, mającego na celu zapewnienie studentom zarówno kompetencji lingwistycznych, jak i menedżerskich. Zawiera definicje i analizy najważniejszych pojęć i terminów oraz teorii i innych kluczowych zagadnień wprowadzanych w ramach teoretycznej części programu studiów. W książce zamieszczono wykaz podstawowej, z...

Wszystko zależy od przyimka - Jerzy Bralczyk, Jan Miodek, Andrzej Markowski w rozmowie z Jerzym Sosnowskim Jak mówić po ludzku i po polsku w epoce internetu, sms-ów, głupich reklam i bełkotliwych mediów, opowiada profesorskie trio Bralczyk, Markowski i Miodek w rozmowie z Jerzym Sosnowskim. • Czy muzycy z The Beatles to bitelsi, czy bitlesi? • Dlaczego „wykonuję”, a nie „wykonywuję”? • Do czego zobowiązuje nas etykieta, a do czego netykieta? • Co zrobić, kiedy minister jest ministrą? • Dla...

Walorem monografii jest jej bogaty, starannie wyselekcjonowany materiał badawczy, umożliwiający szerokie omówienie poruszanych zagadnień, uwzględniających adekwatne perspektywy metodologiczne. Analizy materiałowe poprzedzają istotne dla danego tekstu kultury i podejmowanego problemu rozważania teoretyczne oraz objaśnienia terminologiczne, którym towarzyszy pogłębiony przegląd stanu badań [] Autorzy analizują różnorodne teksty kultury, wykorzystują odmienne metody badań i opisu, spoglądają na wyb...