Filozofia

(2342)

U Sofoklesa wiedza nie daje ani szczęścia, ani wolności. Prawda nie wyzwala, lecz pogrąża tych, którym została odsłonięta. Pokazuje, od czego człowiek nie może uciec; czemu nie zdoła się wyrwać nieuchronność tego, kim się jest, bez względu na to, jak bardzo staramy się, by być kimś innym. To właśnie ta najgłębsza, wewnętrzna natura dochodzi do głosu w losach antycznych bohaterów. Świadomość konieczności jest gorzka i nie przynosi wyzwolenia. Nasza ślepo zapatrzona w wytwarzane przez siebie obraz...

Po opublikowanej niedawno w polskim przekładzie Wolności (Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2017) polski czytelnik otrzymuje teraz Zdradzoną wolność Isaiaha Berlina (19091997), klasyka współczesnej filozofii politycznej. Kolejność ta, symptomatyczna dla dziejów nowożytnego myślenia o wolności i dla jej politycznych losów w XX wieku, odpowiada też doświadczeniom samego autora, który urodził się w Rydze w rodzinie rosyjskich Żydów i w dzieciństwie był świadkiem zdradzonej wolności w postaci traumy re...

Jedno z najważniejszych opracowań poświęconych zen w XX wieku, książka ta jest cennym źródłem dla osób, które chcą zrozumieć idee zen w kontekście japońskiego życia i japońskiej sztuki. Prostym, często poetyckim językiem Daisetz Suzuki opisuje, czym jest zen, w jaki sposób zen rozwijał się i w jaki sposób nacisk, jaki zen kładzie na skrajną prostotę i skromność, pomógł ukształtować estetykę przenikającą kulturę japońską. Suzuki bada zadziwiającą rolę, jaką zen odgrywał w filozofii samurajów, i s...

Erich Fromm (1900-80) amerykański psycholog i filozof pochodzenia niemieckiego, uznawany za jednego z najwybitniejszych humanistów XX wieku, twórca psychoanalizy humanistycznej. Autor kilkudziesięciu książek, w tym tak ważnych jak "Ucieczka od wolności", "Zapomniany język", "Patologia normalności", "Zdrowe społeczeństwo", "Rewolucja nadziei" czy "Zdrowe społeczeństwo". Na tym tle "Zerwać okowy iluzji" jest książką nieco odmienną, jest ona bowiem swoistą, krytyczną autobiografią intelektualną aut...

Jean-Paul Sartre i Maurice Merleau-Ponty to najważniejsi francuscy przedstawiciele filozofii egzystencjalizmu. W 1945 r. obaj zakładają Les Temps Modernes czasopismo mające być platformą dyskusji różnych nurtów radykalnej lewicy. W 1950 r. Merleau-Ponty wywołuje skandal, publikując esej Humanizm i terror komuniści oskarżają go o ogłoszenie paszkwilu na ZSRR, liberałowie o próbę usprawiedliwienia czystki Stalina z końca lat 30., w trakcie której wymordowano tysiące działaczy radzieckiej partii bo...

Kolejny numer Zeszytów Formacji Duchowej poświęcony został problemowi dojrzewania i integracji osoby. Zagadnienie to wydaje się szczególnie palące w dzisiejszym świecie, w którym tak łatwo wejść na niewłaściwą ścieżkę rozwoju. Autorem rozważań jest znany i ceniony kierownik duchowy i wychowawca ojciec Mieczysław Kożuch. Mówiąc o dojrzewaniu człowieka, mamy na myśli zarówno jego rozwój duchowy, jak i fizyczny. Proces ten jest trudny i wymaga cierpliwości i dużego wysiłku, a także spełnienia pewny...

 

Giacomo Leopardi (17981837), najwybitniejszy poeta i myśliciel włoskiego romantyzmu. Rozległe wykształcenie zdobył samodzielnie w bibliotece rodzinnego pałacu w Recanati. Samotne życie naznaczone poważnymi chorobami i kalectwem, ale rozjaśnione geniuszem i darem rozmowy z własną duszą wypełniły mu rozpacz, złudzenia i pisanie o prawdach gorzkich i krystalicznie czystych. Wydał zbiór poezji /Canti/ (/Pieśni/) i tomy prozy: /Dziełka moralne/ i /Myśli/. W rękopisie pozostawił 4526 stron /Zibaldone/...

Powiedzieć, jaki się ma zawód, to żadne wyznanie. Chyba że robi to handlarz narkotyków. Wyznanie kosztuje, ale pozwala też zrozumieć, a nawet zaakceptować zło. Tylko czy prawda rzeczywiście wyzwala? Kultowy intelektualista w nieznanych wykładach! W 1981 roku Michel Foucault, świecki, kojarzony z lewicą myśliciel, przyjeżdża na Katolicki Uniwersytet w Louvain, aby studentom prawa przybliżyć chrześcijańskie praktyki: rachunek sumienia, spowiedź, kierownictwo duchowe. Prezentuje je na tle starożytn...

Ceniony reżyser Michał Znaniecki w szczerej rozmowie z muzykologiem Mateuszem Borkowskim zaprasza do swojego świata, pozwalając nie tylko wniknąć w tajniki warsztatu i rzemiosła, ale także pokazując krok po kroku meandry operowej reżyserii. Czytelnik ma wyjątkową okazję poznać ?od kuchni? złożony proces produkcji opery ? od pierwszego otwarcia partytury, aż po premierę, od projektu, aż po jego realizację. Tytułowa ?Złota klatka? to próba syntezy twórczej i analiza artystycznych wyborów dokonywan...

ZŁOTA KSIĘGA jest unikalnym dziełem pozwalającym zrozumieć, jak ważne jest to, co powodujemy, tworzymy własnymi słowami, zwłaszcza kiedy stosujemy niewłaściwe słowa. Używamy wówczas najpotężniejszej Boskiej Zasady Działania we wszechświecie - JAM JEST. Godne uwagi są afirmacje, których - najkrócej mówiąc - sens sprowadza się do podkreślenia, iż naturalną tendencją Życia jest Miłość, Pokój, Piękno, Harmonia oraz Obfitość. TY sam kształtujesz własne życie, wprowadzając w nie Doskonałość Boskiej Mi...

W Złudzeniu postępu autor mając w pamięci marksowską ideę determinizmu historycznego w zasadzie w znacznej mierze się od niej odcina i twierdzi, że nie ma żadnej konieczności dziejowej, która miałaby zagwarantować historyczne zwycięstwo socjalizmu. Dodatkowo Sorel nie ma również złudzeń co do rewolucyjnego ducha klasy robotniczej, twierdzi wręcz, że dokonywana przez te klasę rewolucja prowadzić będzie zmiany organizacji produkcji. Sorel - zgodnie z tytułem - jest całkowicie pozbawiony złudzeń, c...

Georges Sorel (1847-1922) - francuski filozof, socjolog, działacz społeczny, jeden z twórców syndykalizmu. Między filozofią, a inżynierią. Między Nietzschem, a Marksem, między Bergsonem i Goethem. Zajmowali się jego myślą i B. Croce i nasz S. Brzozowski. Socjalista, syndykalista, który jednak nigdy nie uczestniczył w żadnym ruchu rewolucyjnym, jednak za spadkobiercę myśli marksowskiej uważał się jak najbardziej, choć np. Leszek Kołakowski nazywa go Lutrem marksizmu. Był w najlepszym tego słowa z...

Jest to książka o religii, a ściślej przeciw religii (chrześcijańskiej) i o (pocieszającej) możliwości samobójstwa. Hasło "Bóg umarł" jest dla Ciorana eufemizmem i w rzeczywistości oznacza: umarła religia, zwłaszcza chrześcijańska, choć zachodzi podejrzenie demiurgicznej manipulacji już u początku świata....

Do rąk czytelnika trafia druga książka z serii tłumaczeń tekstów autorstwa Oksfordzkich Kalkulatorów czternastowiecznych filozofów przyrody działających na Uniwersytecie Oksfordzkim. Pierwsze dzieło przetłumaczone na język polski to Kwestie o ruchu Ryszarda Kilvingtona, będące częścią jego komentarza do Fizyki Arystotelesa (Elżbieta Jung, Arystoteles na nowo odczytany. Ryszarda Kilvingtona Kwestie o ruchu, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2014). Obecny tom zawiera tłumaczenie, poprzedzon...

Na czym polega nowoczesna niemożność kształtowania przyszłości? Dopóki to pytanie pozostanie bez odpowiedzi, każda psychologiczna pomoc dotycząca połączenia teraźniejszości z przyszłością będzie udzielana na oślep. Jaka jest natura związku między młodym i starym człowiekiem? Dlaczego nikt już nie wie, jak się w takiej relacji zachowywać? Co się stało z małżeństwem? Co spowodowało, że małżonkowie potrzebują sterty książek na temat seksu? Jeśli nie znamy odpowiedzi, każda próba rozwiązania problem...

Friedrich Wilhelm Nietzsche; ur. 15 października 1844 w Rcken, zm. 25 sierpnia 1900 w Weimarze) niemiecki filozof, filolog klasyczny, prozaik i poeta[1]. Kategorią centralną filozofii Nietzschego jest filozofia życia, ujmowanie rzeczywistości, a więc także człowieka, jako życia. Prowadzi to do zanegowania istnienia ukrytego sensu i układu świata esencji, rzeczywistość staje się wobec tego chaosem. Konsekwencję tego stanowi radykalna krytyka chrześcijaństwa oraz współczesnej autorowi zachodniej...

Friedrich Wilhelm Nietzsche; ur. 15 października 1844 w Rcken, zm. 25 sierpnia 1900 w Weimarze) niemiecki filozof, filolog klasyczny, prozaik i poeta[1]. Kategorią centralną filozofii Nietzschego jest filozofia życia, ujmowanie rzeczywistości, a więc także człowieka, jako życia. Prowadzi to do zanegowania istnienia ukrytego sensu i układu świata esencji, rzeczywistość staje się wobec tego chaosem. Konsekwencję tego stanowi radykalna krytyka chrześcijaństwa oraz współczesnej autorowi zachodniej k...

Każdy myśliciel ma swe fundamentalne doznanie, wyznaczające początek i koniec drogi jego myślenia: doznanie skrycie wpływające też na jego poszczególne myśli; doznanie, którego czasami sam staje się świadom, co może być niemal tak bolesne jak dramat prawdy, która powoli odsłaniała się przed Edypem, by go na koniec oślepić. U Nietzschego takim wszechdoznaniem była groźba nihilizmu - realność nihilizmu - wszechobecność nihilizmu....

"Zmierzch bożyszcz czyli jak filozofuje się młotem" F. Nietzschego (1844-1900) - jednego z najważniejszych filozofów niemieckich, którego poglądy wpłynęły na całą późniejszą filozofię, myslenie o kulturze, religii, człowieku - jak świadczy tytuł "jest przede wszystkim odetchnieniem, błyskiem słonecznym, dygresyją w próżnowaniu psychologa. I nowych bożyszcz wysłuchiwaniem? Niewielka ta książka jest wielkim wypowiedzeniem wojny; co zaś się tyczy wysłuchiwania bożyszcz, to nie są tym razem bożyszcz...

Fryderyk Nietzsche(1844-1900) jeden z najważniejszych ludzi w całym ciągu myśli filozoficznej ludzkości. Kto jest ważny w filozofii: Platon, Plotyn, Kartezjusz, Wolter, a jakże różne epoki różne sposoby myślenia. A Nietzsche jest zupełnie inny. Zmierzch bożyszcz jest jak zwykle u Nietzschego napisana w formie szeregu aforyzmów...

Każdy, kto ma do czynienia z filozofią, wie jak szybko wyparowuje jej potężny niegdyś autorytet. Od wielu lat wykłada się filozofię głównie jako naukę historyczną poświęconą swego rodzaju zabytkom kultury, jakimi są dzieła wielkich filozofów. Mało kto zaś wierzy, że filozofowie wciąż zdolni są naprawdę powiększyć naszą wiedzę zadanie to niemal w całej rozciągłości powierzamy naukowcom. Nie spodziewamy się już również od filozofów, aby pouczali nas, jak mamy żyć bądź jak powinniśmy się rządzić....

Po drugiej wojnie światowej i po upadku muru berlińskiego uwierzyliśmy w ostateczne zwycięstwo naszej wizji świata, charakteryzującej się liberalnym indywidualizmem, kosmopolityzmem, demokracją i respektowaniem praw człowieka. Jednakże od przełomu stuleci wiele kultur zdecydowanie przeciwstawia się zachodnim zasadom, uznawanym dotąd za uniwersalne. Krytykuje się lub postponuje demokrację, otwarcie broni się autokracji w Chinach i w Singapurze, w niektórych państwach muzułmańskich, w Rosji. Poza ...

Emil Cioran (19111995), rumuński filozof, osiadłszy na resztę życia w Paryżu już pod koniec lat trzydziestych XX wieku, został ostatecznie francuskim intelektualistą i w okresie wczesnopowojennym zdecydował się pisać wyłącznie po francusku. Niniejsza książka powstała jeszcze w języku rumuńskim w 1940, a w przekładzie na francuski (Le Crpuscule des penses) ukazała się w 1991 roku. Ze względu na wysoce niezadowalający przekład na język francuski niniejsze wydanie jest tłumaczeniem z oryginału rumu...

Zmierzch Zachodu (1918-1922) należy do kultowych współczesnych traktatów z dziedziny filozofii kultury. Autor Oswald Spengler (1880-1936), niemiecki polihistor i wizjoner, przeciwnik demokracji, konserwatysta sceptyczny wobec nazizmu po 1933 roku, w księdze tej szuka diagnozy dla świata, posługując się morfologią historyczną. Kultury powstają, rozkwitają i zamierają, przeradzając się w pewnym momencie w cywilizacje, czyli perfekcyjne formy kultury wyczerpanej. Morfologia kultur ma pozwalać na po...

Jacques Rancire jest filozofem dobrze znanym i chętnie czytanym, ale cały czas pozostaje w Polsce nieodkryty jako wyjątkowa postać francuskiego życia intelektualnego drugiej połowy XX wieku. Zobaczyć to, co polityczne jest próbą wprowadzenia do projektu filozoficznego Rancire'a zarówno z perspektywy istotnych, chociaż często niedocenianych naukowych źródeł, jak i licznych politycznych uwikłań. Na kartach kolejnych rozdziałów poznajemy autora Dzielenia postrzegalnego jako ucznia i krytyka Louisa ...

Zoom- to fokus na sprawy w dzisiejszym czasie tak bardzo zawikłane, surrealistyczne jak w krzywym zwierciadle a z natury tak proste, ważne jak: miłość, przyjaźń, szczęście, nienawiść, zazdrość, smutek i dalej tak można byłoby wymieniać a wszystko jest przecież zawarte na początku w spisie treści. To literackie odbicie człowieczych dylematów, wynikających z braku poczucia sprawczości, przejaw zdrowej nonszalancji autora i gest w stronę czytelników. "Życie kołem się toczy. To dla Was. Nie obrażajc...