Jan Tokarski

Gniew utracił dziś swój polityczny wymiar nie można go już ująć w zbiorowe formy, nie można go ukierunkować na osiągnięcie konkretnego politycznego celu. Rewolucja ukochany polityczny fetysz nowoczesności stała się niemożliwa. Gdy ktoś wznosi ją dziś na swój sztandar, możemy być pewni, że chodzi mu o zabawę. Jest to rekwizyt, po który chętnie się sięga; kostium, w który przyjemnie jest się odziać, żeby poudawać, że dostępne jest nam wciąż to, co jest dla nas już niedostępne właśnie bycie bohater...

Liberalizm potrzebuje dziś nowego credo. Trzeba sięgnąć do dawnych i współczesnych mistrzów myślenia i przezwyciężyć kryzys wyobraźni politycznej. W 1989 roku Zachód tryumfował, a wszystkie narody miały nawrócić się na demokrację i wolny rynek. Niewiele zostało z tamtego optymizmu. Rosnące w potęgę Chiny, agresywna Rosja i populizm pleniący się w wielu krajach osłabiły wiarę w demokrację, a kryzys finansowy w wolny rynek. Zmiany klimatyczne, pandemia i cyfryzacja wzmacniają tylko niepokój o przy...

Jan Tokarski Autor przygląda się rewolucji bolszewickiej przez pryzmat wizji jej dalszych losów sformułowanych przez czołowych polityków polskich, brytyjskich i amerykańskich. Bada, jak te antycypacje wpływały na polityczne decyzje, próbuje rozebrać na części pierwsze mechanizm ich formułowania. Pokazuje także, na jak różne sposoby próbowano oswoić nowe, nieznane dotąd zjawisko rodzący się totalitaryzm. Koedycja z Instytutem Pamięci Narodowej...

Jeden z najważniejszych dogmatów nowoczesności sprowadza się do wiary, że naturalnym stanem ludzkich wspólnot politycznych jest pokój. To złudzenie. Starożytni Grecy patrzyli na rzeczywistość bardziej trzeźwo. Wiedzieli, że normę stanowi wojna. Nigdy nie jest ona tak odległa, by nie mogła się wydarzyć. Niemal zawsze nawiedza życie zbiorowe w tej lub innej formie jeżeli nie otwartego konfliktu, to w postaci gorących sporów, które już za chwilę mogą przeobrazić się w otwartą przemoc. W garnku, w k...

Książek Leszka Kołakowskiego prawie nikt już dziś nie czyta. Jego dzieło zostało zepchnięte na margines, przez grzeczność tylko odnotowane bywa kurtuazyjnym przypisem. Sam filozof stał się kimś w rodzaju nestora III RP, który nic nie ma nam już do powiedzenia. Zamiast o obecności Kołakowskiego należałoby mówić dziś raczej o jego obcości. Jan Tokarski próbuje spojrzeć na dzieło Kołakowskiego świeżym okiem. Analizuje zarówno przyczyny wejścia filozofa w komunizm, jak i jego fundamentalną krytykę X...

Grono intelektualistów skupionych wokół Kongresu Wolności Kultury dobrze znało pokusy i zagrożenia ideologiczne XX wieku. Wielu z nich przeszło drogę od zaangażowania w komunizm do jego jednoznacznej krytyki, by ostatecznie opowiedzieć się za kulturą wolną od ideologii. Jan Tokarski przedstawia ich refleksje nad kluczowymi dla zrozumienia naszych czasów kwestiami: historią, totalitaryzmami, rewolucją, nowoczesnością, religią. Śledząc losy i publikacje "Encountera", najważniejszego spoś...

U Sofoklesa wiedza nie daje ani szczęścia, ani wolności. Prawda nie wyzwala, lecz pogrąża tych, którym została odsłonięta. Pokazuje, od czego człowiek nie może uciec; czemu nie zdoła się wyrwać nieuchronność tego, kim się jest, bez względu na to, jak bardzo staramy się, by być kimś innym. To właśnie ta najgłębsza, wewnętrzna natura dochodzi do głosu w losach antycznych bohaterów. Świadomość konieczności jest gorzka i nie przynosi wyzwolenia. Nasza ślepo zapatrzona w wytwarzane przez siebie obraz...