Eseje, publicystyka literacka

(1165)

Książka słynnego kontrowersyjnego brytyjsko-amerykańskiego intelektualisty. Odwołując się do przykładów z własnego życia oraz postaw takich ważnych dla niego osób, jak Emile Zola, Rosa Parks, George Orwell czy Vclav Havel, autor analizuje różne formy sprzeciwu i kontestacji. Opowiada o tym, jak być krytycznym, nie ulegać manipulacji mediów, nie poddawać się politycznej propagandzie i zachowywać twórczy dystans wobec rzeczywistości. Na co dzień możesz stanąć wobec różnych odmian przemocy albo hip...

Wszystkie teksty, które znajdują się w tym zbiorze były umieszczane przez kilka lat na oficjalnej stronie polskich dominikanów. Zapiski przedstawiają tylko cześć drogi – „trzy lata z trzydziestu trzech”, jak głosi tytuł książki. Dlatego nie jest to ani biografia, ani pamiętnik w ścisłym tego słowa znaczeniu. Autorka bogactwo życia zamyka w formę miniaturowych felietonów, wpisów, listów w butelce. Małgorzata Wałejko od kilkunastu lat jest żoną i mamą, a także pedagogiem, wykładowcą uniwersyteck...

Dobra literatura tak jak alkohol potrafi uzależnić i przenieść w odmienne stany świadomości. A gdyby tak obie rzeczy połączyć? Wtedy powstałaby mieszanka piorunująca, która zadowoli zarówno mola książkowego, jak i amatora napojów wyskokowych. Efektem takich alchemicznych poszukiwań jest Literacki almanach alkoholowy, będący kompendium wiedzy na temat alkoholowych gustów wybitnych pisarzy i stworzonych przez nich postaci. Jego lektura bywa zaskakująca, bo kto by pomyślał, że do książek pijackich ...

,,Książka Soleckiego zajmuje się historią zakłamywania i (niezbyt niestety budującą, objętościowo skromną) historią odkłamywania naszych dziejów przez literaturę. Słabość, ułomność, nieśmiałość połączona niemal z poczuciem winy tych prób odkłamywania bierze się stąd, że prawie wszyscy wybitni pisarze krajowi wzięli udział w fałszowaniu rzeczywistości w interesie komunistycznej władzy i własnym. Znani literaci przez lata dorabiali najwznioślejszą ideologię do najpotworniejszych zbrodni. Na ich kł...

Książka stanowi zbiór esejów poświęconych zagadnieniom z pogranicza literatury i filozofii. Przywołując wybrane dzieła pisarzy i poetów XX wieku, autor śledzi w nich różnorodne aspekty literackie, psychologiczne, kulturalne i społeczne, zawsze jednak bada je w kontekście filozofii. Sięga w tym celu po teorie Heideggera, Kołakowskiego, Tischnera i innych wielkich twórców myśli współczesnej. Ten filozoficzny klucz pozwala odnaleźć całkiem nowe znaczenia znanych dzieł, ukryte dotychczas przed badac...

Podobno irysy były ulubionymi kwiatami mistrzów ukiyo-e. W każdym razie widać je wyraźnie na drzeworycie Eishosai Choki z 1795 roku. Przedstawia on matkę i syna spacerujących po ogrodzie w majową noc. Chłopiec z przejęciem patrzy na taniec świetlików zataczających koła na nocnym niebie. Oliwkowe kimona stapiają się z rzędami irysów, a widza przyciąga rozświetlona czerń nocy. Tego drzeworytu akurat nie ma na wystawie w Muzeum Narodowym w Krakowie, lecz udostępniona na niej zwiedzającym część kole...

Francuski pisarz i filozof, metafizyk zła Georges Bataille (18971962), w tym zbiorze portretującym ośmioro pisarzy i poetów, w większości francuskich (E. Bront, Baudelaire, Michelet, Blake, Sade, Proust, Kafka, Genet), rozważa ich dzieło właśnie od strony związków literatury ze złem. Literatura zajmuje się złem, ale i sama, daleka od neutralnej sztuki dla sztuki, nie jest niewinna, ponieważ stanowi odnalezione dzieciństwo. A czyż dzieciństwo może być nosicielem prawdy? Diagnoza Bataille'a jest z...

Niniejszy raport z badań powstał w ramach projektu Literatura polska po 1989 roku w świetle teorii Pierre’a Bourdieu, finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki. Nadrzędny cel stanowił pogłębiony, naukowy opis dwudziestu pięciu lat rozwoju pola literackiego w Polsce (1989–2014) i zachowań jego głównych aktorów (pisarzy i pisarek, wydawców, agentów literackich i tak dalej) za pomocą teoretycznych narzędzi zaproponowanych przez francuskiego socjologa Pierre’a Bourdieu. Intencją zespołu ba...

Achmatowa, Cwietajewa, Gombrowicz, Miłosz... Z nimi i wieloma innymi osobami o. Michał Zioło aranżuje nam spotkania na kartach Liter na piasku, przywracając nadzieję, że bliskie więzi religii i sztuki są możliwe. To ważne, bo właśnie twórczość artystyczna uczy nas uważności w spojrzeniu na świat i konkretnego człowieka, podsuwa też pewne intuicje co do tego, jaką relację chce tworzyć z nim Bóg....

Zbiór esejów Piotra Kępińskiego o współczesnej kulturze litewskiej i Litwie. Wśród bohaterów książki są między innymi historyk Alfredas Bumblauskas, powieściopisarki Kristina Sabaliauskaite i Renata erelyte, pisarze Sigitas Parulskis, Marius Ivakeviius i Herkus Kunius, filozof Leonidas Donskis, filmowiec Jonas Mekas oraz fotograficy Vytautas Balytis i Algirdas ekus. Nie znamy Litwy. I z uporem poznać jej nie chcemy. Romantyzm, dwudziestolecie, czasy II wojny światowej tylko w tym kontekście utrw...

Książkę tę tworzą trzy przenikające się wzajemnie eseje, których motywem przewodnim, łączącym je w harmonijną całość, jest Litwa ojczyzna wielkich Polaków, gniazdo rodzinne Piłsudskiego i Miłosza, natchnienie Sienkiewicza. Inspiracją dla tychże rozważań było zaproszenie do towarzyszenia podczas podróży do kraju lat dziecinnych, które autor otrzymał od noblisty Czesława Miłosza. Litwa taka jak za dawnych lat, ale jednocześnie jakże inna, nieco tajemnicza jawi się nam tu przez pryzmat wspaniałych ...

Pierwszy w dorobku znanego dziennikarza i reportera zbiór krótkich, publicystycznych migawek, w których przegląda się Polska na przestrzeni ostatnich kilku lat. Jak mówi autor: pisałem te teksty dla pełnokrwistych facetów i kobiet. Nie bawię się w kotka i myszkę z wpływowymi salonami, za nic mam fochy mniemanych wielkości. Bo w ogóle poza prawdą niewiele mnie już obchodzi. Nigdy z nikim się nie układałem i nie przedkładam dobrego wychowania ponad szczerość. Pamiętajcie jednak, że czytacie na wła...

Przedmiotem zainteresowania niniejszego zbioru esejów i artykułów, powstałych na przestrzeni dwunastu lat jako teksty okolicznościowe, są przede wszystkim ludzie – to, jak żyli, jak działali w świecie i jak oddziaływał na nich czas historyczny. Zebrane w tym tomie osoby są uderzająco różne i nietrudno sobie wyobrazić, że gdyby mogły zabrać głos w tej kwestii, oponowałyby przeciwko zgromadzeniu ich, by tak rzec, w jednym pokoju. Nie łączą ich bowiem talenty ani poglądy, zawody ani środowiska; poz...

Kiedy po raz kolejny pomyślisz, jak bardzo coś spieprzyłeś, ta książka przypomni ci, że mogło być o wiele gorzej Ekscytująca podróż przez najbardziej kreatywne i katastrofalne porażki w historii ludzkości, począwszy od upadku naszego praprzodka z drzewa, do najbardziej spektakularnych współczesnych klęsk gatunku ludzkiego! W ciągu ostatnich siedemdziesięciu tysięcy lat, odkąd homo sapiens chodzi po Ziemi, przebyliśmy długą drogę. Sztuka, nauka, kultura, handel w ewolucyjnym łańcuchu pokarmowym j...

Maszynopis znaleziony w bibliotece IBL PAN okazał się zapisem protokołów z estetycznych i filozoficznoliterackich spotkań prowadzonych przez Romana W. Ingardena na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie w latach 19341937. Niemal wszystkie odbywały się w czwartkowe wieczory. Brali w nich udział znani filozofowie i psychologowie, badacze literatury i języka, malarze, muzykolodzy, krytycy literaccy, filmoznawcy i teatrolodzy, nie tylko ze środowiska akademickiego. Protokoły te można więc czytać ja...

Glen mówi o islamie i nauce, demokracji, nowoczesności, tolerancji religijnej i światopoglądowej, znaczeniu edukacji i wydarzeniach bieżących. ...

Pakiet czterech książek: Pogorzelisko, Oficer, Niebezpieczne związki Andrzeja Leppera, ABW. W ostatnich latach setki osób zginęły w tajemniczych i nigdy niewyjaśnionych okolicznościach. Nie wykryto ani jednego sprawcy żadnego z licznych spektakularnych morderstw. Nie wyjaśniono ani jednego przypadku z wielu głośnych samobójstw. Nie odzyskano ani jednej złotówki ze zdefraudowanych i wytransferowanych za granicę miliardów złotych. A gdy ktoś ma odwagę zapytać, na jakim etapie jest śledztwo, odpowi...

W swojej kolejnej książce Make Life Harder zapraszają na emocjonujący rejs po meandrach polskiej polityki. Dowiesz się między innymi, jaka jest różnica między Barackiem Obamą a Jarosławem Kaczyńskim, ile flipchartów znajduje się w siedzibie Platformy Obywatelskiej i dlaczego KORWIN nigdy nie wejdzie do sejmu. Będzie to dla ciebie przygoda intelektualna na miarę wywiadu rzeki z Leszkiem Kołakowskim albo przynajmniej koncertu Stachursky'ego w Mielnie. A nawet jeśli się z niej niczego nie dowiesz, ...

Nowa powieść Marka Ławrynowicza "Malinówek" świetną satyrą na zwyrodnienia demokracji, na sprawowanie władzy przez małych satrapów. Podejmuje tradycje Haszka i wielu innych kpiarzy, którzy dzięki zbawiennemu komizmowi ratowali czytelników przed ponurym społecznym status quo. A przy tym, jak u jego mistrzów, poczucie humoru Ławrynowicza raz bywa dobrotliwe, innym razem do okrucieństwa przenikliwe, dzięki czemu zarówno powaga społecznych diagnoz, jak i niefrasobliwa błazenada nie pozwalają świadom...

Autor opisuje nie prawdziwe fakty z książki Jerzego Kosińskiego Malowany Ptak. Książka która rozpoczęła nagonkę na Polskę i Polaków za udział w zbrodniach w czasie II Wojny Światowej. Czytelnik znajdzie tęż mało znane fakty o obozach Śmierci w Kołdyczewie czy w Karolewie, czy o pogromie kieleckim. ...

Mała pochwała katolicyzmu. Kościół i polityka w późnej nowoczesności to odważna i udana próba odpowiedzi na pytanie o miejsce Kościoła we współczesnej Europie i kształt jego burzliwej relacji z polityką. Punktem wyjścia i pryzmatem dalszej refleksji czyniąc ewangeliczne słowa o konieczności oddania Bogu tego co boskie i Cezarowi tego, co należy do Cezara, prof. Gierycz na przestrzeni dziesięciu esejów przygląda się współczesnym stosunkom demokratycznej wspólnoty i Kościoła. Problemy w ramach Uni...

Zawarte w tym tomie szkice i artykuły, dotąd rozproszone w  publikacjach zbiorowych lub w prasie emigracyjnej, są oparte przeważnie na nieznanej korespondencji Jόzefa Wittlina oraz innych materiałach archiwalnych, poruszają zatem mniej eksponowane obszary jego życia. Obcowanie z Wittlinem to jednocześnie obcowanie z jego nieodstępnymi towarzyszami drogi: św. Franciszkiem i Orfeuszem, Nieznanym Żołnierzem i Odysem, za nimi zaś kroczy Ahaswer, Żyd Wieczny Tułacz, a w tle wciąż Lwa...

Książka jednego z najwybitniejszych polskich satyryków - kultowego scenarzysty, dramaturga, felietonisty, humorysty, aktora i rysownika. "Mamuta tu mam" (tytuł, tak jak książkę, można czytać w obie strony) to eksplozja ironicznego humoru i politycznej satyry. Tom rozpoczyna się od sensacyjnej ilustrowanej historii III Rzeczypospolitej, potem czytelnik zostaje porwany przez rwący nurt żartów, skeczy, karykatur i humoresek po to, by wreszcie - całkiem niespodziewanie - wylądować na teatralnej scen...

Uważa, że beletrystyka jest najważniejszą i wbrew pozorom najbardziej wyrafinowaną z dyscyplin sztuki. Niestety, tak samo łatwo ją zepsuć jak wszystkie inne. Zwłaszcza dzisiaj, gdy króluje hucpa oraz komercja i według tego media ustanawiają kryteria ocen wytworów artystycznych. Przed tym powinna bronić prozy i jej "marginesów" krytyka literacka, ale coraz rzadziej jej się to udaje, bo sama przeżywa zapaść wypierana przez ignorancję, bylejakość i populizm paraliżujące zdrowy rozsądek....

Marzenia są ciekawsze od jakiegokolwiek filmu. Tekst, który proponujemy czytelnikom ze Stanisławem Janickim, czytamy dziś z prawdziwym zdumieniem. Cóż za bezczelna pewność siebie, co za pomieszanie pojęć. Jaki chaos projektów i nadziei. A jednak to ja jestem wtedy. Więcej, właśnie z tego wyrosłem, i to kim jestem dziś, całkowicie wyłania się dla uważnego czytelnika z tych filmowych (i nie tylko filmowych) marzeń. Andrzej Wajda Chcieliśmy, żeby to była opowieść a nie rozprawa, analiza, wiwi...

Marcin Dymiter, nominowany w 2022 roku do Nagrody Literackiej Gdynia w kategorii esej za Notatki z terenu, w swojej nowej książce snuje refleksje dotyczące ciszy i przestrzeni zarówno fizycznych, jak i kulturowych które jej służą. Przygląda się więc między innymi założeniom urbanistycznym i architektonicznym, kompozycjom muzycznym, tekstom czy obrazom, dzięki którym możemy wyrwać się ze wszechogarniającego dźwiękowego przebodźcowania i pobyć w ciszy lub cieszyć się jej głęboką iluzją....

Zbiór esejów popularyzujących matematykę współczesną w sposób prosty i przystępny dla niespecjalistów. Autor, jak pisze we wstępie, nie zamierzał: kogokolwiek czegokolwiek uczyć [a jedynie] pokazać pewną liczbę wybranych, w miarę aktualnych problemów matematycznych i wyników badań nad nimi. Głównymi adresatami tej książki są dwie grupy osób. Pierwsza to młodzi adepci matematyki, którzy na wybraną przez siebie dziedzinę studiów pragną spojrzeć z dalszej perspektywy. Druga zaś to osoby, które swój...

W pewnej opowieści norweskiej jest ukazana taka oto historia kobiety i dziecka. Kobieta, owdowiawszy, pozostała samotna z jednorocznym synkiem. Nie mając środków do życia, z dzieckiem w chustce na plecach, puka do drzwi zamożniejszych ludzi z prośbą o wsparcie. W czasie tego kłatania od domu do domu znalazła się w lesie, w którym nagle stanęła przy drzwiach prowadzących do cudownej komnaty.Przekroczywszy próg, usłyszała zachętę: - Masz 5 minut na wybranie sobie - ile udźwigniesz - klejnotów z d...

Obserwując różne swoje koleżanki, widziałam, jak zakochując się we wnukach, zdradzały swoje córki. Bardzo chciałam uniknąć takiego scenariusza. A czyhało na mnie wiele pułapek. Stając się matką młodej matki, konfrontujemy się z tym, czego nie dałyśmy naszym córkom. Siłą rzeczy wracają wspomnienia. Jak być przydatną młodym rodzicom, ale im się nie narzucać? Jak mieć cierpliwość i wyrozumiałość dla ich błędów, nieodzownych w zyskiwaniu rodzicielskich kompetencji? Jak uznać, że U. robi różne rzeczy...