Dzienniki, pamiętniki

(462)

Autoportret wielokrotny i literacka opowieść owspółczesności Daleko za kołem podbiegunowym, na Spitsbergenie, jest osada. Stare drogi pozarastała tajga, okna szklarni rozbito. Po dawnym życiu pozostało niewiele - niszczejące hangary, trochę śmieci,zeschnięte krzaki pomidorów. I cmentarz. Z brzydkimi, odlanymi z betonu nagrobkami. Pod jednym znich leży ciało rocznej dziewczynki. Jego syn też ma rok. Został wkraju, a tak niedawno zasypiał mu na kolanach. Znacznie bliżej, na Śląsku, nie ma już ślad...

Największy lęk, ale i fascynację, rodzi to, co nieznane dlatego wiosenny atak epidemii i związane z nim zamknięcie było doświadczeniem tak dojmującym. Na  szczęście obostrzenia i zakazy nie obejmowały jednej ważnej dla człowieka czynności pisania. Ogłoszony przez Instytut Literatury konkurs na dzienniki pandemiczne przyniósł 260 nadesłanych tekstów. W niniejszym tomie prezentowane są fragmenty 24 wyróżnionych przez jury prac. Strategie pisarskie autorów różnią się tak, jak różniły się ich s...

Fenomen popularności poezji i osoby Wisławy Szymborskiej nie jest trudny do zrozumienia. Jej twórczość, osadzona w doświadczeniu i języku codzienności, nie unika żadnego z pytań, których kontemplacji wierni byli najwybitniejsi poeci wszystkich czasów. Poświęcona jej Książka do pisania, autorstwa prof. Tadeusza Nyczka, zawiera starannie dobrane przykłady jej jednocześnie głębokiej i ujmującej twórczości, jak i pełne osobistego tonu refleksje, autorstwa poetów, badaczy literatury, a zarazem przyja...

Notes podróżny do prowadzenia prywatnych zapisków, ilustrowany zdjęciami Wojciecha Plewińskiego i zapiskami Pawła Muratowa, w wyborze Marka Zagańczyka. Strony numerowane; notes z indeksem ułatwiającym porządkowanie dokonanych wpisów. We Włoszech wszystko jest dla nas ważne i cenne. Ten sam rytm rządzi płaskorzeźbami Donatella i wieczornym ruchem florenckiej ulicy. Dzwony bijące na Ave Maria rozbrzmiewają zarówno w złotym malowidle starego mistrza sieneńskiego, jak wśród blasków słońca, które dzi...

Pamiętnik ten, pełen blasków i cieni z lat mojego życia na tak bliskim mojemu sercu Wołyniu, pisałem z myślą o moich dzieciach, wnukach, wnuczkach i ich potomnych, z nadzieją, że przeczytawszy jego stronice, łatwiej im będzie zrozumieć sens swojego istnienia. Chciałbym, by odnaleźli dla siebie swoją najszczęśliwszą ścieżkę życiową i mogli kroczyć nią niezłomnie z honorem, bez lęku, zawsze z podniesionym czołem. Omijali przeszkody, kochali świat i ludzi. Umieli szanować i wybaczać. Powinniśmy pam...

Przychylny wiatr uniósł ich nad brzegiem Odry wysoko, potem przeniósł ponad dachami uniwersytetu, ponad ulicą Nożowniczą, ponad starym więzieniem; polecieli w stronę ciemnej wieży kościoła św. Elżbiety, gdzie galeryjkę na szczycie też osłonięto kratami, żeby nie kusiła samobójców. Obok wieży przemknęli tak blisko, że niemal otarli się lewym skrzydłem o jej miedziany hełm, co spodobało im się tak bardzo, że Pogo chciał nawet zawrócić, by wyciągniętą dłonią puknąć w miedzianą blachę hełmu; potem z...

Leon Wasilewski socjalista, pierwszy minister spraw zagranicznych odrodzonej Polski, należał bez wątpienia do ważnych postaci historii Polski ostatniej dekady XIX ipierwszych dziesięcioleci XX w. Udostępnione Czytelnikowi materiały zawierają: wspomnienia autora obejmujące okres od dzieciństwa do 1904 r., relację zudziału wwyprawie kieleckiej oddziałów dowodzonych przez Józefa Piłsudskiego latem 1914 r., krótkie fragmenty dziennika zlat 1916, 1918, 1922, 1925 i1926, wreszcie diariusz podróży odby...

Marek Barański, profesor historii, znawca średniowiecza, drużynowy legendarnej drużyny harcerskiej Czarnej Jedynki z Warszawy, działacz opozycji antykomunistycznej internowany w czasie stanu wojennego. Ten przez całe życie niezwykle aktywny człowiek okazał się świetnym gawędziarzem o subtelnym poczuciu humoru i oku bystrego obserwatora. Pod jego piórem ożywa inteligencka Warszawa lat Gomułki i Gierka, a kończąca się stanem wojennym i upadkiem komunizmu. Spotkamy tu barwnie nakreślone postaci życ...

Kolejne wydanie tomu I z pięciotomowego cyklu Brunona Zwarry. Autor opowiada o czasach swego dzieciństwa i młodości w przedwojennym Gdańsku. W sposób ciekawy i barwny opisuje życie codzienne Gdańska, huczne obchodzenie uroczystości (m.in. Dnia Ojca, Sylwestra), przybliża klimat tamtych dni i codzienne życie zwyczajnych ludzi. Opisując życie w Wolnym Mieście zwraca uwagę na sytuację polityczną i dramatyczne relacje między władzami niemieckimi a Polakami. ...

Książka opisująca życie rodziny wileńskiej w okresie międzywojennym i okupacyjnym, nawiązująca do ówczesnych wydarzeń historycznych. Autor odnosi się także do wielu faktów z dziejów miasta sprzed pierwszej wojny światowej, ze szczególnym uwzględnieniem Antokola i sąsiadujących z nim dzielnic, miejsc dobrze mu znanych z lat młodzieńczych. Autor opisuje również swą służbę wojskową w Wojsku Polskim, między innymi w Bieszczadach, w jednostkach działających w rejonie Sanoka i Leska, gdzie był świadki...

Wiele mam dla Pana serdeczności, i własnej, ze swojej strony, i zapożyczonej, jeszcze z lutego tego roku, z pobytu Ksawerego Pruszyńskiego w Polsce, a może i wcześniej. Zawsze zresztą słyszałam o Panu, co najlepsze – pisała Julia Hartwig do Jerzego Turowicza w lipcu 1951 roku, prosząc go o złożenie kwiatów na grobie zmarłego miesiąc wcześniej i pochowanego na cmentarzu Rakowickim Ksawerego Pruszyńskiego. Turowicz, który autora ,,Trzynastu opowieści” znał jeszcze z czasów przedwojennych, a po woj...

Antologia zapisów dziennikowych młodych ludzi, próbujących tuż po wojnie (1945-1949) znaleźć sobie miejsce w polskiej rzeczywistości. Autorzy to osoby z różnych środowisk, znajdujące się w odmiennych sytuacjach życiowych. Zapis dziennikowy to relacja na gorąco - antologia tworzy unikalną możliwość dotknięcia tamtego czasu, pomaga zrozumieć motywy działania ówczesnych młodych ludzi, przywołuje panujące wtedy nastroje. Dzięki zestawieniu kilku teksów, powstała panorama obrazująca życie codzienne i...

Dziennik Mamerta Stankiewicza powstawał przez prawie dwadzieścia lat i jest zapisem bogatego w wydarzenia życia kapitana, a także niezwykłym dokumentem obrazującym codzienność ludzi morza. Pochodzący z polskiej szlachty kresowej, Mamert Stankiewicz zdobywał wykształcenie w szkołach morskich carskiej Rosji, w czasie I wojny światowej walczył we Flocie Bałtyckiej, a później w armii Kołczaka na Syberii. Od chwili powrotu do ojczyzny poświęcił się tworzeniu polskiej floty handlowej. Odznaczono go Kr...

Dziennik Mamerta Stankiewicza powstawał przez prawie dwadzieścia lat i jest zapisem bogatego w wydarzenia życia kapitana, a także niezwykłym dokumentem obrazującym codzienność ludzi morza. Pochodzący z polskiej szlachty kresowej, Mamert Stankiewicz zdobywał wykształcenie w szkołach morskich carskiej Rosji, w czasie I wojny światowej walczył we Flocie Bałtyckiej, a później w armii Kołczaka na Syberii. Od chwili powrotu do ojczyzny poświęcił się tworzeniu polskiej floty handlowej. Odznaczono go Kr...

Tak strzelcy jak kosynierzy cudów dokazywali. Odwrót zaczęty w porządku, zmienił wkrótce w bezładną ucieczkę. Kawaleria składająca z kozaków i dragonów w liczbie około 600 koni, rzuciła z boku na naszych, aby swoją piechotę ratować, przywitana z dubeltówek rezerwowej kompanii strzelców pozostawionej w ukryciu, skłębiła się na miejscu i rzuciła do ucieczki przez most. Nasza kawaleria z okrzykiem: bij! zabij! wypadła z lasu i nuże dźgać lancami uciekających. Przyszedł czas i na nas! W popłochu pom...

Tom I pamiętników pt. "Z mojego okienka. Fakty i wrażenia z lat 1939-1945" stanowi zapis przeżyć i obserwacji autora, począwszy od pamiętnego roku 1939, na dramatycznej próbie ewakuacji z Francji do Wielkiej Brytanii w roku 1940 skończywszy. Zapiski te zawierają niezwykle interesujące szczegóły dotyczące polskiego września, w tym ewakuacji najwyższych władz i urzędów, wędrówki poprzez Rumunię i Węgry do Francji, tworzenia i walk polskich oddziałów na terenie Francji oraz ewakuacji tychże wojsk ...

Chociaż możemy spotkać dzienniki z czasów wojny w najróżniejszych kształtach i rozmiarach, to zapiski młodego polskiego oficera Felicjana Pawlaka są wyjątkowe zarówno pod względem formy jak i treści. Dodatkowo okoliczności opisanych tam wydarzeń mogą wydać się egzotyczne z punktu widzenia brytyjskich czy amerykańskich czytelników. Historia Pawlaka zaczyna się we wschodniej Polsce podczas kampanii wrześniowej 1939 roku, obejmuje dwukrotne uwięzienie w charakterze jeńca wojennego, dwie brawurowe u...

Mieli go tylko postraszyć. Zachęcić, by nieco się podzielił. Był przecież zamożnym bankierem. Sądzili Jacques i jego dwaj wspólnicy że wiedzą, jak zadbać o lepsze życie. Ale sprawy potoczyły się nie tak, jak trzeba. Zbyt szybko. Jacques dobrze pamięta pościg, no i ten strzał trochę do wróbli, po którym zginął policjant. Gdy usłyszał wyrok: gilotyna, pojął, że przekreślił swą przyszłość. Miał niespełna 24 lata i dziecko, które kochał. Trzy lata później, dwa miesiące przed śmiercią, w więziennej c...

Było późne lato 1976 roku. Mała Carmen poszła do szkoły. Mama zawiązała jej pod szyją czerwoną chustę obszytą kolorami rumuńskiej flagi: dziewczynka miała wkrótce wstąpić do pionierów Komunistycznej Partii Rumunii. Na apelu wszyscy salutowali przed flagą i śpiewali hymn narodowy. Miła pani nauczycielka pokazała dzieciom portret towarzysza Ceauescu wiszący na ścianie. To był piękny, pełen emocji dzień, dlatego Carmen nie rozumiała, dlaczego mama ciągle płakała. Carmen Bugan nie wiedziała lub zapo...

Drugie wydanie pamiętnika Wandy Kociuby dotyczącego deportacji na Syberię, ewakuacji z armią Andersa do Iranu, nauki w Isfahanie, a następnie pobytu w Libanie. Pamiętnik Wandy Kociuby jest źródłem historycznym do odtwarzania losów młodego pokolenia Polaków idących tym samym co autorka szlakiem. Są tu informacje o życiu codziennym, pożywieniu, ubraniach, warunkach mieszkaniowych, nauce, pracy harcerskiej, o życiu religijnym i kulturalnym na tułaczych szlakach. Jest też ta trudno uchwytna w oficja...

Zamiast zabijać, pluję jadem na papier Weroniki Sobolewskiej jest nowoczesnym w formie dziennikiem intymnym dokumentującym zmagania z depresją. Autorka opisuje moment graniczny, w którym stwierdziła, że nie wytrzyma ani minuty dłużej w korporacji. Przytacza też - w formie wierszy i aforyzmów - swoje przemyślenia dotyczące zarówno własnych przeżyć, jak i ludzkiej moralności w ogóle. Z książki wyłania się też obraz bezdusznego świata wielkich korporacji, w których pojedynczy pracownik - jednostka...

Tym razem Krzysztof Baranowski wciela się w rolę kapitana niemieckiego żaglowca pasażerskiego Atlantis pływającego po Morzu Śródziemnym. Swoją misję traktuje z ironią i humorem, choć ma kłopoty z niezdyscyplinowaną, międzynarodową załogą, wymagającym armatorem i jeszcze bardziej wymagającymi pasażerami. Autor pokazuje, jak wygląda od kulis praca najemnego żeglarza rodem z Polski, przed którym stają nieoczekiwane wyzwania, które z nawigacją nie mają nic wspólnego....

Tym razem Krzysztof Baranowski wciela się w rolę kapitana niemieckiego żaglowca pasażerskiego Atlantis pływającego po Morzu Śródziemnym. Swoją misję traktuje z ironią i humorem, choć ma kłopoty z niezdyscyplinowaną, międzynarodową załogą, wymagającym armatorem i jeszcze bardziej wymagającymi pasażerami. Autor pokazuje, jak wygląda od kulis praca najemnego żeglarza rodem z Polski, przed którym stają nieoczekiwane wyzwania, które z nawigacją nie mają nic wspólnego....

Najczęściej publikowaną przez wydawnictwa niezależne pracą (a więc najpopularniejszą) były "Zapiski oficera Armii Czerwonej". Prezentowana satyra jest opisem polskiej rzeczywistości na Kresach widzianej oczami "wyzwolicieli". Sergiusz Piasecki w humorystycznej formie pokazał zderzenie się dwóch różnych światopoglądów. Przedstawiony przez Piaseckiego sposób myślenia i zachowania krasnoarmiejców - według opinii czytelników - ściśle odpowiadał "wzorom" zapamiętanym prz...