Nauki humanistyczne

(1351)

Pod wieloma względami sytuacja naszego regionu nie jest wyjątkowa. Tak jak w innych województwach twórcy i edukatorzy kultury zmagają się z podobnymi problemami, pracują na podobnych zasobach i próbują przezwyciężać podobne ograniczenia. Jednak praca z kulturą lokalną na Ziemiach Zachodnich i Północnych ma także swoją odmienną charakterystykę. Historia regionu po 1945 roku wskazuje nam na trud podjętego przez mieszkańców wysiłku nad stworzeniem od nowa instytucji w tym instytucji kultury. Czy sp...

Cenny materiał o młodzieży, która popadła w kolizję z prawem. Książka składa się z dwóch części: pierwsza - ""Opowieści zza krat"" przedstawia różne, jakże często trudne losy wychowanków. W drugiej ""Twórczość zza krat"" - zawarta jest proza i poezja wychowanków - oddająca wiernie przeżycia i tęsknoty młodych ludzi. ...

Tom prac zbiorowych "Lubelska pieśń ludowa na tle porównawczym" składa się z 16 artykułów napisanych przez 18 autorów. Autorami są przede wszystkim pracownicy Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, ale są też reprezentanci innych ośrodków naukowych, jak Warszawa, Kraków, Katowice czy Siedlce. Wszystko to sprawia, że tom staje się ważną - nie tylko dla środowiska lubelskiego, pozycją wydawniczą. Niemal wszystkie artykuły powstały na podstawie oryginalnego materiału dokumentacyjnego, jakim jest sz...

Do rąk polskiego czytelnika trafia tłumaczenie klasycznego niemieckiego tekstu Ludwiga Wilhelma Brggemanna wydanego w 1778 roku pod tytułem Beschreibung der Stadt Stettin jako zapowiedź sztandarowego dzieła tego autora opisującego stan Pomorza pruskiego w II połowie XVIII w. (Ausfhrliche Beschreibung des gegenwrtigen Zustandes des Kniglich-Preuischen Herzogtums Vor- und Hinterpommern). Nie jest to tekst nieznany, wręcz przeciwnie. Każdy badacz, zajmujący się dziejami zachodniopomorskich miejscow...

Książka Ludzki wymiar historii przedstawia, w jaki sposób Gustaw Herling-Grudziński, Konstanty A. Jeleński, Czesław Miłosz w poszczególnych etapach swojego życia byli uwikłani w historię. Bohaterowie, choć przynależą do dwóch pokoleń literackich: 1910 i 1920, reprezentują tą samą formację kulturową. Są polskimi humanistami ukształtowanymi przez wspólny paradygmat wartości ufundowany na bazie tożsamych lektur. Kolejne części pracy poświęcone zostały ich zmaganiom z doświadczeniem totalitaryzmu i ...

Książka stanowi zbiór ściśle powiązanych ze sobą szkiców, podejmujących refleksję teoretyczną nad dziedzinami rozpatrywanymi zazwyczaj osobno: antropologią słowa, teorią antropologiczną, filozofią kulturalistyczną i założeniami animacji kultury. Kwestie te ujmowane są transdyscyplinarnie, a spójność nadaje im szeroka perspektywa antropologiczna, pozwalająca wydobyć wiele powiązań między zagadnieniami i zjawiskami z tych obszarów, które w ten sposób oświetlają się nawzajem. Jednym z głównych wątk...

Łacina pełniła w Polsce średniowiecznej rolę języka urzędowego, w którym sporządzano m.in. wpisy w księgach sądowych. Dla użytkowników była już jednak wtedy językiem wyuczonym. W zależności od typu tekstu źródłowego można w niej obserwować mniejsze lub większe odstępstwa od norm łaciny klasycznej, a w tekstach niższego rejestru, takich jak księgi sądowe, niekiedy także wpływy języków wernakularnych. Prezentowana praca pokazuje, w jakim zakresie język ksiąg ławniczych Starej Warszawy z drugiej po...

Reformy systemów szkolnictwa wyższego w Polsce i innych krajach zmieniają logikę funkcjonowania instytucji akademickich. Można wskazać trzy filary tych zmian, upodabniających w powszechnym odczuciu uniwersytety do korporacji. Są to: profesjonalizacja procesów zarządzania uczelniami, rosnące znaczenie trzeciej misji uniwersytetu oraz menedżerskie struktury władzy. W monografii podjęta została próba konfrontacji struktur zarządzania i nadzoru nad korporacjami, stosowanych od wielu lat w świecie bi...

Łuk i kołczan to drobiazg, błyskotka, polsko-łaciński tomik epigramatów miłosnych z okresu od XV do XVII w. Ich autorami są wybitni poeci renesansu i baroku: Michele Marullo Tarcaniota, włoski kondotier greckiego pochodzenia, neapolitańczyk Jacopo Sannazaro, Jan Kochanowski, poeta polski, ale wykształcony w Italii, wreszcie Walijczyk John Owen. Wszystkich drasnęła strzała Amora, której grot został unurzany nie tyle w miodzie i żółci, ile raczej w poezji antycznej. Źródło owych epigramatów znajdz...

Żydowskie nagrobki ozdobione symbolami i inskrypcjami niosą informacje o życiu konkretnych ludzi, rodzin, całych sztetli. Ile macew było przed wojną na tysiącu dwustu cmentarzach żydowskich w Polsce, trudno dziś policzyć. Może kilkaset tysięcy, może kilka milionów. Ponad czterysta cmentarzy żydowskich nie przetrwało. Zostały zamienione w osiedla, boiska, wysypiska śmieci, jeden w kopalnię piasku – piach wykorzystywany do budowy bloków mieszkalnych miesza się tam z ludzkimi szczątkami. Zaledwie n...

Zalążek niniejszego tomu powstał już w maju 2018 roku, a jego kamieniem węgielnym była poświęcona kobietom w akademii akcja performatywna Macierz/Matrix, organizowana przez Kolektyw Kuratorski w Librarii Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego w kwietniu 2018 roku. Książkę poprzedzał długi proces namysłu i dyskusji, a także "stawania się kobietami w akademii", dochodzenia do kobiecego doświadczania akademii z pozycji zewnętrznych obserwatorek. Autorkami zebranych tekstów są akademiczki art...

Tom (...) zawiera zebrane studia uczestników konferencji naukowej, która odbyła się w Instytucie Historycznym UW w marcu 2019 roku. Poruszają się one w tematyce pasjonującej człowieka od zawsze i tak fundamentalnej dla jego myśloenia o sobie samym i otaczającej rzeczywistości. Znajdą tu Państwo teksty poruszające się w realiach wszystkich epok, a także wykraczające poza ich granice, tematycznie związane przede wszystkim z szeroko rozumianą historią idei, ale nie tylko....

Książka jest próbą charakterystyki i opisania twórczości Jia Zhangke w kontekście przemian społeczno-ekonomicznych zachodzących w Chinach końca XX i początków XXI wieku. Jia Zhangke jest jednym z najważniejszych współczesnych chińskich filmowców wywodzących się z tak zwanej Szóstej Generacji. W ośmiu rozdziałach autorka analizuje jedenaście filmów reżysera (dokumentalnych i fabularnych), wpisując je w kontekst szybko zmieniających się realiów Chin po czterech modernizacjach (program rozwoju czte...

W układzie słonecznym - jedna z najmniejszych, na Drodze Mlecznej - prawie niezauważalna, a we wszechświecie - nieskończenie mała drobina... ale jest. Haiku - gatunek krótkiej poezji (17 sylab lub mniej), który powstał w Japonii w XVI wieku i obecnie stał się bardzo popularną formą poetycką na świecie. Haibun - krótka proza połączona z jednym lub kilkoma haiku. Haibunga - haibun połączony z obrazem. Termin stworzony przez Lidię Rozmus w jej książce Dwadzieścia widoków z Kreciej Góry. Sumi-e (...

Steven Runcimann (1903-2000) - angielski historyk, mediewista, bizantynista, autor m.in. monumentalnych 3-tomowych "Dziejów wypraw krzyżowych" i kilkudziesięciu innych książek poświęconych głównie Średniowieczu, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów Azji Mniejszej i Europy. W Manicheizmie średniowiecznym zajmuje się autor głównie wpływami gnostyckimi w chrześcijaństwie; jak sam pisze w przedmowie: celem mojej książki jest wykazanie, iż istniała świadoma tradycja dualistyczna oparta na...

Filozofia hedonistyczna to projekt psychologiczny, etyczny, erotyczny, estetyczny, bioetyczny i polityczny… To wykład o naturze rzeczy, dzięki któremu możemy lepiej zrozumieć nasze miejsce we wszechświecie i znaleźć drogę do udanego życia. Udane życie to takie, które chcielibyśmy przeżyć jeszcze raz, gdybyśmy mieli taką możliwość. Razem z autorem hedonizmu bronią zaproszeni do współtworzenia tej książki goście. Michel Onfray – filozof, założyciel Uniwersytetu Ludowego w Caen i Ludowego Uniwersyt...

Die im Band publizierten 18 Studien greifen die Problematik der Beziehungen zwischen Mrchen und Spiel aus diversen Perspektiven auf und bercksichtigen ein reiches Spektrum von Forschungsfragen, methodologischen Anstzen und zu analysierenden Materialien. Denn in den Beitrgen wird nicht nur auf die Frage eingegangen, wie das Mrchen mit dem Spielmotiv zurechtkommt, sondern auch darauf, wie ein intertextuelles und intermediales Spiel mit der Tradition des Mrchens im amerikanischen, britischen, georg...

Maria Klementyna Sobieska, królowa i Służebnica Boża

W tym napisanym z niesłychanym znawstwem i pasją tomie szkiców naukowych Gabriela Matuszek przygląda się literaturze wczesnego modernizmu z perspektywy psychoanalitycznej, antropologicznej, kulturowej i genderowej. Książka składa się z artykułów monograficznych, poświęconych poszczególnym pisarzom polskim i obcym (Wyspiańskiemu, Ibsenowi, Przybyszewskiemu, Żeromskiemu i Alinie Świderskiej), w których badaczka analizuje i interpretuje albo pojedyncze dzieła, albo całokształt twórczości pod określ...

Tematem czwartego tomu serii monograficznej Film. Historia i konteksty są maski i oblicza komunizmu w obiektywie kamery filmowej. X Muza miała (i ma do dzisiaj) ogromne znaczenie w kształtowaniu świadomości społeczeństwa, nie tylko przez perswazyjny przekaz, treść, walory artystyczne dzieła, ale również siłę propagandowych odniesień, celowych działań zmierzających do ukształtowania określonych poglądów i zachowań wspólnot lub jednostek. Elementy nowej ideowości, wyrażonej we wczesnych projektach...

Henri Bergson (1859-1941) jest uważany za jednego z najwybitniejszych francuskich filozofów, jak Kartezjusz czy Comte z dawniejszych, jak Sartre czy Derrida z bardziej współczesnych. Co ciekawe - nie był Francuzem z pochodzenia, choć urodził się w Paryżu. Ojciec Bergsona był bowiem polskim chasydem aż do 1831 roku mieszkającym w Warszawie. Oczywiście polskich tropów w twórczości Bergsona nie znajdziemy, ale to taka interesująca ciekawostka dotycząca autora Materii i pamięć. A jakie są poglądy fi...

Graff została konserwatystką, odbiło jej od macierzyństwa – krążyły plotki po mieście, gdy zaczęła rzadziej pojawiać się na feministycznych spotkaniach i pisać felietony o poruszaniu się z wózkiem po mieście. Nie da się ukryć: feminizm ma kłopot z macierzyństwem. To doświadczenie, które podważa nasze przekonania dotyczące woli i podmiotowości. A zwłaszcza o „wyborze”. Pracować czy poświęcić uwagę i czas wychowaniu? – większość kobiet stoi tu wobec konieczności, nie wyboru. Opieka nad małym dzie...

Młoda kobieta rzuca studia doktoranckie i zaczyna grać w pokera. Wdrożywszy się w system analizowania możliwych scenariuszy i wyliczania szans na ich ziszczenie, potrafi określić z góry błędy swoich przeciwników i staje się jedną z najlepszych zawodniczek na świecie. Grupa specjalistów Google przez cztery lata gromadzi dane na temat funkcjonowania najlepszych zespołów pracowniczych, aby ogłosić, że ważniejsze jest to, co łączy grupę, niż jej personalny skład. Generał piechoty morskiej Stanów Zje...

Erich Fromm (1900-80) amerykański socjolog, psycholog i filozof pochodzenia niemieckiego, twórca psychoanalizy humanistycznej, intelektualista uznawany za jednego z najwybitniejszych humanistów XX wieku, autor kilkudziesięciu książek, w tym tak ważnych jak Ucieczka od wolności, Zapomniany język, Mieć i być, Patologia normalności, Zdrowe społeczeństwo czy właśnie Rewizja psychoanalizy. W tej książce podejmuje Fromm zasadniczą krytyke koncepcji frudowskiej psychoanalizy z jej teorią popędów i dete...

Jak oceniamy naszą wspólną drogę do nowoczesności? Jak postrzegamy czynniki, bariery i efekty indywidualnych i zbiorowych działań, które miały do niej prowadzić?. Czy cel, jaki był realizowany przed 1989 rokiem ("modernizacja socjalistyczna") oraz po przełomie ("modernizacja liberalno-demokratyczna"), był trafny? Czy koszty, jakie ponieśliśmy, by go osiągnąć, były opłacalne? Czy warto było wejść na drogę modernizacji? Jak dzisiaj rozumiemy i oceniamy ten proces? Pytania, które tu stawiamy, tylko...

Tom 27. serii "Media początku XXI wieku" wydawanej we współpracy z Instytutem Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. "Jeżeli ktoś stawia sobie pytanie, jakie będą media w przyszłości, to w tej książce znajdzie wiele inspirujących myśli. Rzecz naukowa, ale pomaga w zrozumieniu codzienności. Bardziej niż się wydaje." prof. dr hab. Jacek Dąbała, Katolicki Uniwersytet Lubelski...

"Dość powszechnie uważa się, że Moby Dick, Kopista Bartleby, Benito Cereno i Billy Budd to najważniejsze utwory Hermana Melville - pisze Adam Lipszyc - ja zaś chętnie przystaję na te tradycyjne wartościowania. Niemal każdy utwór Melville'a wydaje mi się jednak ważny lub zwyczajnie wspaniały". Daje temu dowód w zbiorze przenikliwych, pełnych pisarskiej swady tekstów, które niejako oświetlają i dopełniają piwowską edycję dzieł Melville'a. Przygląda się Lipszyc przebogatej twórczości Melville'a z r...

Co to jest poznanie lingwistyczne i jaki ma ono związek z metafizyką? Wokół tego pytania ogniskują się wszystkie wątki niniejszej książki, spośród których jeden jest kluczowy: dusza rozumowa i jej władze. Inny, nie mniej ważny, wątek stanowi diagnoza tego, co lingwiści nazywają poczuciem skomunikowania, dotyczy on w sposób szczególny skomunikowania w odniesieniu do pojęć abstrakcyjnych. Diagnoza poczucia skomunikowania wiąże się mianowicie z aporią metodologiczną, mającą swe źródło w relatywisty...

Ontologia jest teorią bytu, a więc wszystkiego, co istnieje. Metaontologia jest refleksją nad naturą i metodą ontologii. Dwie kwestie są w tej refleksji kluczowe: w jaki sposób możemy przekonać się, że dane pojęcie jest dobrze określonym pojęciem ontologicznym? I w jaki sposób możemy przekonać się, że dana teoria jest dobrą teorią ontologiczną? Analiza tych i pokrewnych zagadnień stanowi główną treść książki. Jej najważniejszym rezultatem jest sformułowanie pewnej całościowej koncepcji wywodzące...