Kultura

(1227)

O tym, że w Polsce powinna powstać Hagada kobiet, myślałam od dawna odkąd przeczytałam i przetłumaczyłam wiersz Merle Feld Wszyscy staliśmy razem. Musiała jednak powstać wspólnota kobiet, które chciałyby ją napisać. Dlatego chętnie dołączyłam do projektu Kol Isha, do którego zaprosiły mnie jego uczestniczki. Zgodnie z duchem Hagady, która miała powstać, rozumiałam swoją rolę jako położnej, która pomaga przyjść na świat. [] Krakowska Hagada kobiet ujrzy światło dzienne. Oby niosła nadzieję na prz...

"Handmade. Praca rąk w postindustrialnej rzeczywistości" - to pozycja, która powinna zaciekawić dosłownie każdego. Teksty zawarte w czterech rozdziałach (Po co komu ręce, Ręczna robota. Samemu się nie oprzesz i Nowoczesne tradycje) odpowiadają na pytanie: po co komu dzisiaj ręce? Autorzy zastanawiają się nad fenomenem dotykowych telefonów, pracy rąk we współczesnej sztuce czy własnoręcznym stworzeniu mieszkania. Nie omijają również tematu niewidzialnej ręki rynku i snują rozważania o rynkowych p...

Helena Modrzejewska Materiały do badań nad życiem i twórczością aktora II połowy XIX i początków XX wieku

Książka Henryk Sienkiewicz w obrazkach składa się z dwóch Sienkiewiczowskich studiów ikonologicznych, wypełniających mniej dotąd zbadane obszary związane z twórczością autora Quo vadis: Rysunki Henryka Sienkiewicza to próba uporządkowania i omówienia twórczej aktywności pisarza, jaką była uprawiana przez całe jego życie działalność rysownicza. Wykonywane na swój użytek, w celach towarzyskich i stanowiące integralny element osobistej korespondencji rysunki, szkice oraz karykatury własne, przyjaci...

Japońskie herby rodowe (kamon) już od kilku wieków wabią, inspirują lub najzwyczajniej w świecie zwracają uwagę swoim prostym, a jednocześnie wysublimowanym pięknem zamkniętym w tylko pozornie sztywnej figurze geometrycznej. Po dziś dzień zaskakują nowoczesną formą i stanowią wdzięczne źródlo natchnienia dla plastyków i projektantów symboli graficznych....

Kiedy ćwierć wieku temu udało mi się namówić na zwierzenia Bogdana Paprockiego, wspomniał w rozmowie o propozycji z New York City Opera, którą otrzymał w latach pięćdziesiątych, gdy polscy artyści pojechali z Halką do USA. Postawiono mi warunek dodał że jeśli wrócę do kraju, propozycja przestanie być aktualna. Odpowiedziałem bez zastanowienia, że nawet boso i o suchym chlebie, ale wolę zostać w domu. To Opera Śląska nas tak ukształtowała, tam czuliśmy się najszczęśliwsi. Książka Alana Misiewicza...

Już teraz czytelnicy są pod głębokim wrażeniem ogromu i bogactwa chińskiej porcelany i związanej z nią kultury. Podczas gdy ceramika odzwierciedla zbiorową mądrość całego świata, porcelana jest raczej wyłącznym skarbem Chińczyków....

Le Goff przedstawia własne idee oraz inne współczesne koncepcje historii. Snuje rozważania nad teorią historii i historiografią, wpisując ich problematykę w dzieje sporów ideowych i naukowych. Poszukuje ciągłości i podobieństw w przemianach wiedzy historycznej w całych dziejach cywilizacji. Książka ta wyprzedziła jedną z najważniejszych dyskusji współczesności debatę o pamięci i historii. W dyskusji tej Le Goff aktywnie uczestniczył aż do śmierci, przyczyniając się do lepszego rozumienia samej h...

Kolejna wybitna praca Petera Burke’a! Ten wybitny badacz nowożytnej Europy znów wzbogacił swój dorobek o ważne dzieło poświęcone métier historyka. Ze swoimi dziewiętnastowiecznymi korzeniami historia kulturowa ukazuje się tutaj w swoich kształtujących się w ostatnim czasie różnorakich formach, proponujących coraz to nowe podejścia do historii społecznej, antropologii i literatury, jak również nową terminologię, koncepcje i przedmioty badań. Burke, tyleż krytyczny, co wyrozumiały, sugeruje przysz...

Pierwsza wojna światowa zapoczątkowała kryzys tradycyjnie pojmowanej męskości: hekatomba spowodowana użyciem nieznanych wcześniej śmiercionośnych broni pozbawiła uczestniczących w niej mężczyzn aury bohaterów, cykliczne nawroty kryzysów gospodarczych pozbawiały pracowników poczucia godności, upowszechnianie się postaw konformistycznych osłabiało zamiłowanie do ryzykownych przygód. Postępy w dziedzinie równości płci, zdobycze feminizmu podważały odwieczne męskie przywileje i prawo do ich egzekwow...

Oddajemy w Państwa ręce tom Historia mówiona polskiego kulturoznawstwa, kolejny, który powstał w ramach pracy nad grantem badawczym ?Kulturoznawstwo polskie. Historia i dziedzictwo dyscypliny?. [?] Historia polskiego kulturoznawstwa jest znana raczej fragmentarycznie i wariantywnie, co jest wynikiem autonomicznych ?historii? poszczególnych ośrodków. Chodzi nam jednak nie tyle o napisanie jej na nowo, lecz o opowiedzenie. Chcemy ujawnić alternatywne wizje kulturoznawstwa/kulturoznawstw, odsłaniaj...

Przeszłość zawarta w zabytkach i ludzkiej pamięci wpływa na kształt wielu dziedzin współczesnego życia społeczno-kulturową, estetyczną, psychologiczną oraz polityczno-ideologiczną (). Redaktorkom niniejszego tomu zależało na interdyscyplinarnym ujęciu problematyki ochrony dziedzictwa kulturowego, by wskazane w poszczególnych artykułach wizje, opinie, komentarze i spostrzeżenia służyć mogły stworzeniu narzędzi przydatnych zarówno w badaniach komparatystycznych, jak i w poszczególnych instytucjach...

Rośliny odgrywały ważną rolę w dziejach ludzkości, ale istnieją gatunki, które wywarły fundamentalny wpływ na rozwój kultur, narodów czy religii. Te rośliny zmieniły świat, wpływając na bieg historii. Henri Fabre swego czasu powiedział, że "[...] historia opiewa pola bitwy, gdzie śmierć zbiera żniwo, ale nie opowiada nam o polach z łanami zboża, które nas żywi; wylicza imiona królewskich bękartów, ale nie potrafi nam podać, jakie jest pochodzenie żyta. Oto jest głupota człowiecza!". Może czas po...

Historia człowieka poucza nas o jego (naszej) naturze. Georges Minois (ur. 1946) kontynuuje dzieło kilku już pokoleń francuskich historyków, którzy zajęli się rekonstrukcją historii życia codziennego, zwykłej powszedniości spoza wielkich wydarzeń. Pola jego zainteresowań nie stanowi już jednak kultura materialna, lecz historia mentalności. Jest autorem kilkunastu książek o historii depresji, samobójstwa, śmiechu czy drwiny. Niniejsza opowieść o samotnikach i samotnictwie jako zjawisku historyczn...

W tomie zamieszczone zostały artykuły ukazujące splot historii, biografii, literatury w twórczości bardzo różnych pisarzy, zarówno znanych, kanonicznych, jak i nieco zapomnianych lub takich, którym literaturoznawcy dotąd nie poświęcali zbyt wiele uwagi. Zakres czasowy zgromadzonych analiz i interpretacji rozciąga się od początku wieku XX aż po czasy obecne. W publikacji przypominane zostały krytyczno-literackie echa odzyskania niepodległości w 1918 roku (S. Brzozowski, E. Breiter), a także biogr...

 

Kompleksowe ujęcie głównych nurtów awangardy filmowej, które ukształtowały historię kina i miały zasadniczy wpływ na historię sztuki - od lat 20. XX wieku do początków XXI wieku. Znakomici znawcy i znakomite badaczki kina oraz sztuk wizualnych poruszają się w książce po rozległym terytorium: od dadaistów i surrealistów po kino-sztukę i postinternet. Najchętniej po jego obrzeżach, pisząc, czasem po raz pierwszy tak obszernie na gruncie polskim, o zapomnianych pionierkach kina Wielkiej Awangardy, ...

Tom "HistoRisus. Historie śmiechu / śmiech [w] historii" jest zbiorem tekstów wynikających z fascynacji mnogością i wagą ról śmiechu w kulturze. W artykułach zawartych w niniejszym zbiorze spotykają się różne jego tropy i różne jego literackie i kulturowe odwzorowania, od antyku do współczesności. Wspólnym celem książki jest porównawcze przyjrzenie się rolom i znaczeniom śmiechu w historii, kulturze i literaturze europejskiej - ze szczególnym uwzględnieniem śmieszności w historii, śmie...

Teksty zebrane w niniejszym tomie podejmują "problem Hiszpanii", centralny temat, wokół którego od dawna toczy się spór o istotę tego, co "hiszpańskie", jeśli można mówić, że coś takiego istnieje. Podejmowano go wielokrotnie i w różnoraki sposób. Pisali o nim filozofowie, historycy, kuturoznawcy, socjologowie, politolodzy etc., jednak trudno uznać temat za definitywnie rozstrzygnięty....

"Książka Michała Rauszera, antropologa i kulturoznawcy z psychoanalitycznym zacięciem i kompetencją, jest opracowaniem całkowicie oryginalnym i autorskim o rzadkich dzisiaj walorach intelektualnej spójności. Oto bowiem mamy tutaj do czynienia ze swoistym raportem z ,,pola bitwy", jakim jest dzisiejsza neoliberalna kultura, celebrująca wolność, ale w ,,konsumenckich kajdanach", raportem spisanym z wielką analityczną dyscypliną, a jednocześnie fantazją. [...] Ważnym walorem tej mądrej książki jest...

Otoczenie książki stanowią obecnie różnorodne przekazy medialne, z którymi wchodzi ona w relacje, tworząc siatki wielowymiarowych powiązań, funkcjonujących de facto jako odrębne, złożone, wielomedialne teksty kultury. Procesy lektury przebiegają w kontekście różnych środków przekazu i kanałów komunikowania, które nigdy wcześniej w takim stopniu nie wpływały na samo funkcjonowanie i sposób użytkowania książki a w konsekwencji na transformację mentalności czytelników. Jaki jest status książki w zm...

Johan Huizinga (1872-1945), z wykształcenia orientalista, przez dziesiątki lat profesor historii kultury na uniwersytecie w Lejdzie (Holandia), jest szeroko znany w świecie jako autor dwóch przede wszystkim dzieł: Jesień średniowiecza (1919) i właśnie Homo ludens. Ta ostatnia książka, choć opublikowana w 1938 roku, do dziś fascynuje historyków i filozofów kultury świeżością i odkrywczością spojrzenia, czego dowodem jest nowa dziedzina badawcza zainicjowana pod koniec XX wieku: ludologia. Autor w...

Jeżeli istnieje jedno przekonanie, które połączyło lewicę i prawicę, psychologów i filozofów, myślicieli starożytnych i współczesnych, to jest nim milczące założenie, że ludzie są źli. Bardzo często trafia ono do nagłówków gazet i kształtuje życie całych społeczeństw. Od Machiavellego do Hobbesa, od Freuda do Pinkera - korzenie tego przekonania przeniknęły głęboko do naszej kultury. A jeśli to nie jest prawda? W światowym bestsellerze Rutger Bregman przedstawia nowe spojrzenie na ostatnie 200 00...

Autor książki pokazuje, jak postrzeganie homoseksualności zmienia się w czasie i przestrzeni, sięgając w swoich rozważaniach do dzieł historyków, jak też przekazów zawartych w starożytnej literaturze pięknej i mitologii, które są skarbnicą archetypowych prawd o człowieku, życiu i świecie. W książce zostały zaprezentowane przykłady tolerancji, żywej akceptacji i zwalczania homoerotyzmu w różnych tradycjach i kulturach. Zdaniem autora, społeczeństwa akceptujące pierwiastek homoerotyczny rozwijaj...

Hotel ZNP Hotel ZNP to prawdopodobnie najbrzydszy hotel w Warszawie. Ma jednak pewne zalety: z jego okien rozpościera się widok na Wisłę, a w szufladach nocnych stolików zamiast Biblii można znaleźć kryształowe popielniczki. Ponadto położony jest w połowie drogi między domami głównej bohaterki i mężczyzny, który ją interesuje. To dlatego para wybiera ten przybytek na miejsce schadzki. Belcia, niczym Szeherezada, za wszelką cenę chce przykuć uwagę obiektu pragnień niekończącą się opowieścią o swo...

Książka Adriany Świątek stanowi rezultat systematycznych badań terenowych prowadzonych na terytorium Ukrainy Zachodniej, na obszarze Huculszczyzny w rejonie wierchowińskim obwodu iwanofrankiwskiego, w latach 20112017. W efekcie trwających siedem lat eksploracji w wybranym rejonie Karpat Wschodnich powstała monografia huculskiego obrzędu weselnego, będąca narracją antropologa widowisk poruszającego się w otwartej przestrzeni pomiędzy co najmniej kilkoma dyskursami etnograficznym, antropologicznym...

Ukazała się ona po ukraińsku i polsku (1902). Stanowiła ważny przełom w badaniach nad Huculszczyzną i na długie lata stała się nieomal encyklopedią kultury huculskiej. Także współcześni badacze korzystają ze szczegółowych opisów Szuchiewicza. Wielkim walorem jego pracy jest zaprezentowanie nazewnictwa wszystkich opisywanych obiektów oraz zwyczajów, a także załączenie niezwykle bogatego materiału ilustracyjnego prezentującego omawiane zagadnienia. Znajdujemy w niej szczegółowe dane na temat budow...

Ukazała się ona po ukraińsku i polsku (1902). Stanowiła ważny przełom w badaniach nad Huculszczyzną i na długie lata stała się nieomal encyklopedią kultury huculskiej. Także współcześni badacze korzystają ze szczegółowych opisów Szuchiewicza. Wielkim walorem jego pracy jest zaprezentowanie nazewnictwa wszystkich opisywanych obiektów oraz zwyczajów, a także załączenie niezwykle bogatego materiału ilustracyjnego prezentującego omawiane zagadnienia. Znajdujemy w niej szczegółowe dane na temat budow...

Ukazała się ona po ukraińsku i polsku (1902). Stanowiła ważny przełom w badaniach nad Huculszczyzną i na długie lata stała się nieomal encyklopedią kultury huculskiej. Także współcześni badacze korzystają ze szczegółowych opisów Szuchiewicza. Wielkim walorem jego pracy jest zaprezentowanie nazewnictwa wszystkich opisywanych obiektów oraz zwyczajów, a także załączenie niezwykle bogatego materiału ilustracyjnego prezentującego omawiane zagadnienia. Znajdujemy w niej szczegółowe dane na temat budow...