Wydawnictwo Muzeum II Wojny Światowej

Oddajemy w Twoje ręce opowieść o słynnej akcji usunięcia z pomnika Mikołaja Kopernika w Warszawie tablicy z niemieckim napisem, którym okupanci zakryli napis polski. Dokonał tego Maciej Aleksy Dawidowski, nazywany "Alkiem". Ten bohater książki Aleksandra Kamińskiego "Kamienie na szaniec" był jednym spośród tysięcy młodych ludzi, którzy w czasie okupacji stawiali opór Niemcom, podejmując działania małego sabotażu. Nie tylko wyczyn "Alka" i jego godna podziwu postawa zachęciły nas do przybliżenia ...

Głównym tematem książki jest obraz drugiej wojny światowej w pamięci kulturowej w Polsce i w Niemczech. Ewoluował on przez ostatnie siedemdziesiąt lat w obu krajach, podlegając wpływom różnych czynników, w tym także zmian politycznych. Tym, co jednak najbardziej interesuje autorów esejów, jest ewolucja obrazu drugiej wojny światowej w kulturze w ostatnim dwudziestopięcioleciu. Przyjęcie takiej perspektywy stwarza możliwość przyjrzenia się temu, w jaki sposób zmiany wynikające ze specyfiki kształ...

" [] publikacja ta jest próbą wielostronnego omówienia propagandowego obrazu epizodycznych, a jednak symptomatycznych dla operacji bojowych zdarzeń, które od kilkudziesięciu lat rzutują na społeczne postrzeganie II wojny światowej w Polsce, skutkując fałszywą interpretacją elementów rozstrzygnięcia konfliktu, a także na przemiany terytorialne i ludnościowe w tej części kontynentu. Jej pozornie lokalny charakter naturalnie wpisuje się w dyskurs o Europie Środkowo-Wschodniej, która przez pół wieku...

Opowieść o Irenie Sendlerowej, która dzięki wielkiej wrażliwości na ludzką krzywdę pomagała Żydom w czasie okupacji niemieckiej w okresie II wojny światowej. Zainicjowała i zorganizowała ogromną sieć pomocy, dzięki której było możliwe uratowanie przed śmiercią co najmniej 2500 dzieci z warszawskiego getta. Irena Sendlerowa jest jedną z wielu znanych z imienia osób, które z narażeniem życia ratowały Żydów. Nieznanych pozostaje rzesza Polaków, którzy nieśli pomoc Żydom, za co wielu z nich zapłacił...

Oddajemy w Twoje ręce opowieść o Janinie Wasiłojć-Smoleńskiej. "Jachna", bo taki pseudonim nosiła nasza bohaterka, była sanitariuszką w oddziałach partyzanckich Armii Krajowej na Wileńszczyźnie w czasie II Wojny Światowej oraz w 5 Wileńskiej Brygadzie AK, walczącej z władzą komunistyczną po zakończeniu wojny. Za czynny opór wobec komunistów spędziła 10 lat w więzieniach. Do przybliżenia partyzanckiej i więziennej historii "Jachny" zachęciły nas nie tylko jej burzliwe losy oraz postawa, ale równi...

Oddajemy w Twoje ręce opowieść o losach Stefana Wąsowskiego, polskiego lekarza i żołnierza, który wraz z 4400 innymi polskimi oficerami został zamordowany przez Sowietów w Katyniu w 1940 roku. Jest to również opowieść o kłamstwie, jakie towarzyszyło tej zbrodni aż do początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Nie tylko postać Stefana Wąsowskiego, lecz także kilka niezwykłych przedmiotów - jego osobistych pamiątek - przechowywanych w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku zachęciłyby nas do przybliż...

Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku udostępnia przyszłym zwiedzającym katalog wystawy stałej. Na największej w Polsce narracyjnej, multimedialnej ekspozycji zobaczyć będzie można około 2 tys. interesujących eksponatów. Jej powstanie to efekt wielu lat pracy zespołu historyków Muzeum II Wojny Światowej oraz Kolegium Programowego skupiającego wybitnych badaczy polskich i zagranicznych. Wystawa jest w tej chwili produkowana i montowana w budynku muzeum. Jej montaż ma się zakończyć w listopadzie 201...

Książka Rudolfa Fryszowskiego pt. Pejzaż wojennych wspomnień jest nieprzeciętną publikacją i to z kilku powodów. Osią narracji są niepublikowane wcześniej wspomnienia oficera Wojska Polskiego, obrońcy Kępy Oksywskiej z 1939 r., które spisał podczas pobytu w niemieckiej niewoli, w latach 19391945. Notatnik majora szczęśliwie przetrwał wojenną zawieruchę dzięki uprzejmości jego krewnego, rękopis trafił niedawno do Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, gdzie został starannie opracowany pod kątem n...

Okres II wojny światowej wyłonił szereg postaci zasługujących na upamiętnienie. Na trwałą pamięć zasługuje wiele osób pełniących kierownicze, a co za tym idzie odpowiedzialne funkcje zarówno na emigracji, jak i w zaanektowanym i okupowanym kraju. Nie wszyscy doczekali się należnego im upamiętnienia. Nie są znane życiorysy wielu przedstawicieli Polski Podziemnej i Polskiego Państwa Podziemnego. Tę lukę stara się wypełnić Artur Jendrzejewski w publikacji poświęconej oficerowi wywiadu Armii Krajowe...

Dlaczego tak masowo angażowano cudzoziemską siłę roboczą? Jak liczna ona była i skąd pochodziła? Jak wyglądały warunki życia i pracy robotników? Ilu z nich przeżyło, ilu zmarło? Kto był za to odpowiedzialny? I w końcu: kto kiedy i od kogo uzyskał za to rekompensatę? Odpowiedzi na te pytania stara się znaleźć niniejsza książka. Celem jej nie jest encyklopedyczne ujęcie tematu, uwzględniające wszystkie możliwe detale, lecz systematyczne wprowadzenie do tego zagadnienia wraz z odniesieniami do lite...

est to bezsprzecznie jedyna znana mi praca w polskiej historiografii, traktująca tak bogato o różnorodnych problemach związanych z codziennością konspiracyjną - od uwarunkowań przyłączania się do podziemia przez szeroko ujęte sprawy bytowe (pieniądze, mieszkanie, odzież, żywność) czy relacje z dowództwem i wewnątrz własnej grupy po kwestie etyczne i stres (...) ...

Czy można przez 63 dni żyć złudną nadzieją zwycięstwa obserwując śmierć, doświadczając strachu i cierpienia? Czy bohaterstwo może iść w parze z tchórzostwem, a poświęcenie z egoizmem? Próbę odpowiedzi na te pytania czytelnik znajdzie w zamieszczonych w tym tomiku zapiskach kobiet, które przeżyły powstanie warszawskie. Jedna z nich Wiktoria Śliwowska, w 1944 r. trzynastoletnia Wisia Załęska, ocalona z getta warszawskiego, a dziś wybitny historyk, rozlicza się po latach ze swoim powstaniem, opowia...

Samo słowo "antyslawizm" pojawia się po wielokroć w różnych połączeniach, ale nie jako zjawisko odrębne w pracach o teoriach rasowych narodowych socjalistów, czy w opracowaniach o podboju Europy Wschodniej. Omawiając różne praktyki hitlerowskie na Wschodzie jeszcze nie docenia się, że stała za nimi wyraźnie motywacja antysłowiańska (...). Antysemityzm był i pozostaje jedną z panidei, idei rozpowszechnionych globalnie. Antyslawizm był zjawiskiem lokalnym i dość ograniczonym. Wystpępował poza Niem...

Do tej pory brakowało, nie tylko zresztą w polskiej historiografii, takiej właśnie syntetycznej, systematyzującej i podsumowującej pracy, prezentującej skomplikowany kompleks rozliczeń wojny i okupacji w naszej części Europy. Procesy te, znacznie różniące się od tych w Europie Zachodniej i Północnej, są znane w niewielkim stopniu. Dotyczy to zresztą nie tylko państw tak egzotycznych jak Albania, ale zarówno krajów nam historycznie i geograficznie bliższych (jak Węgry czy Czechosłowacja), jak i p...

W miarę upływu lat od zakończenia najokrutniejszej z wojen i straszliwej zagłady ludności żydowskiej Europy coraz bardziej zaciera się w naszej pamięci obraz jej ofiar. Po największych miejscach śmierci pozostały dziś cmentarzyska popiołów i szczątków zgładzonych osób. Ofiary i ich męczeństwo przywołują jednak nie tylko one, nie tylko też relacje nielicznych ocalałych i świadków Szoa, lecz także dokumenty i przedmioty znalezione na terenach poobozowych, relikty uśmiercających urządzeń, które zac...

Praca ta ukazuje nie tylko mało podkreślane zróżnicowanie konspiracyjnych związków młodzieży w okupowanej Warszawie, ale też - w tym wypadku - skuteczne działania zmierzające do konsolidacji wobec celu nadrzędnego. poprzez pierwotną współpracę konspiracyjnego "Petu" z Organizacją Małego Sabotażu "Wawer", a potem zaangażowanie w Grupy Szturmowe Szarych Szeregów środowisko staje się z czasem częścią elity warszawskiego Kedywu KG AK, a w godzinie próby jego liderzy nie tylko dowodzą strukturami bat...

W Polsce przez dziesięciolecia badacze unikali podejmowania zagadnień dotyczących seryjnie budowanych i montowanych w gdańskich stoczniach U-Bootów typu XXI. () Dobrze się stało, że Marcin Westphal przełamał tę barierę niemocy i w polskim piśmiennictwie pojawia się cenne opracowanie o najnowszej wojennej produkcji niemieckich okrętów podwodnych w Gdyni i Gdańsku. () Wydanie tego tomu wydatnie wzbogaci polską historiografię związaną obszarowo nie tylko z dziejami morskimi III Rzeszy, ale również ...

Niniejsze opracowanie jest studium historyczno-geograficznym o migracjach przymusowych w ZSRR, dokonywanych z upoważnienia władz państwowych zarówno w obrębie Związku Radzieckiego, jak i poza jego granicami. Wewnętrzne migracje przymusowe, począwszy od deportacji Kozaków w 1919 r., po deportację pasożytów w połowie lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku stanowią wielkie zjawisko historyczne, które dotknęło około 6 mln ludzi. Były one częścią totalitarnego państwowego systemu migracji w ZSRR, uwarun...

Książka dotyczy mało znanej kwestii przesłuchań przed polskimi sądami wojskowymi w Wielkiej Brytanii byłych polskich jeńców wojennych, ocalałych z zagłady trzech obozów specjalnych NKWD ZSRR - w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku. Dokumentacja ta ma wciąż istotna wartość źródłową dla badań szeregu aspektów dobrze już rozpoznawalnej tematyki genezy zbrodni katyńskiej. Dla życia codziennego w obozach specjalnych (kadra obozowa, warunki internowania, dzień powszedni jeńca obozów specjalnych, wyd...

Czy Czechosłowacja mogła jesienią 1938 r. obronić się przed niemieckim atakiem? Czy podejmując decyzję o przyjęciu dyktatu monachijskiego, władze tego państwa zmarnowały szansę na zwycięstwo, które mogło powstrzymać dalszą ekspansję Hitlera? Czy przywódca III Rzeszy w ogóle zamierzał Czechosłowację zaatakować, czy też padła ofiarą jego blefu? Autor stara się odpowiedzieć w książce na powyższe pytania, analizując niemieckie przygotowania wojenne oraz sytuację strategiczną Czechosłowacji i różne a...