Orzeszkowa Eliza

W tomie pod tytułem 1863 przedstawiony jest obraz Powstania Styczniowego, który, ze znacznym zresztą opóźnieniem, bo dopiero na przełomie XIX i XX wieku, stworzyli wielcy polscy pisarze Stefan Żeromski i Eliza Orzeszkowa. To ówczesne opóźnienie miało dwie przyczyny. Jedną, jawną i mniej ważną, były restrykcyjne działania carskiej cenzury. Drugą, ukrytą i znacznie ważniejszą, były różnice w ocenie Powstania Styczniowego i jego dziedzictwa – różnice, które na wiele dziesięcioleci podzieliły polski...

Nad Niemnem to powieść ukazująca postaci o kontrastowych charakterach, różnym stosunku do pracy i przeszłości narodowej.Autorka opisała konflikt między rodziną Korczyńskich i Bohatyrowiczów, przedmiotem którego są kłótnie o ziemię. Ważnym wątkiem utworu są również dzieje Justyny Orzelskiej - ubogiej i dumnej panny, która nie chce być ani kochanką Zygmunta Korczyńskiego, ani żoną Teofila Różyca wybiera za to skromne życie u boku Jana Bohatyrowicza.Czy miłość Justyny i Jana pomoże zażegnać konflik...