Adam Wielomski

W tomie pierwszym Encyklopedii Politycznej, Czytelnik otrzymuje zestaw haseł opisujących główne kategorie myśli politycznej: pojęcia, doktryny i formy ustroju. Przyjmując za oczywiście wyróżnione pojęcie polityka, w pierwszym rzędzie dano tu hasła opisujące podstawowe typy refleksji politycznej oraz działy (dyscypliny i subdyscypliny) nauki o polityce, jak: filozofia polityki, etyka polityczna, geopolityka, historia doktryn politycznych, metapolityka, politologia, socjologia polityki, teologia p...

Bez wątpienia Rewolucja Francuska była największą katastrofąpolityczną w historii świata od upadku starożytnego Rzymu.Nie dlatego, że kosztowała ludzkość tyle krwi co II WojnaŚwiatowa, lecz dlatego, że zakończyła ostateczne mediewalnąepokę wiary i tradycji, otwierając epokę permanentnego niepokoju,wojen domowych i rewolucji charakteryzujących świat nowoczesny.Faszyzm, komunizm i liberalna demokracja nigdy nie miałybymiejsca, gdyby nie tamten rok 1789.Wielu ludzi już wtenczas czuło, że nowy świ...

Carl Schmitt uchodzi w Polsce za liczący się autorytet prawicowej myśli konserwatywnej. Rzeczywiście, jest jednym z najznaczniejszych przeciwników liberalizmu i demoliberalnego bałaganu, ale czy to wystarczy, by go wynosić na ołtarze, w tym ołtarze katolickie? Jaki był ten myśliciel wychowany w katolickiej rodzinie w otoczeniu sprotestantyzowanej kultury niemieckiej? Jak zachował się w czasie próby, jaką dla intelektualisty był nazizm?...

Adama Wielomskiego nie trzeba nikomu przedstawiać. Konserwatyzm to kolejna pozycja książkowa tego wybitnego filozofa i historyka idei. Zawarł w niej historię konserwatyzmu europejskiego, jego nurty i postaci. To pierwsze w literaturze polskiej tak kompletne omówienie jednego z najciekawszych, a jednocześnie najmniej znanych kierunków myśli europejskiej. W niedługim czasie wydamy podobną prace, tyle że poświęconą amerykańskiej myśli konserwatywnej. Dla badania tego nurtu poważnym obciążeniem jest...

Upadek jedności dyskursu filozoficznego i politycznego jako cecha charakteryzująca świat współczesny oto pogląd dominujący w filozofii politycznej przełomu XX i XXI wieku. Pogląd ten powtarzają dziś wszyscy, od postmodernistów po tradycjonalistów, od skrajnej lewicy po skrajną prawicę. To, co różni poszczególnych autorów to stosunek do tego obiektywnego faktu: lewicowi i liberalni myśliciele widzą w tym akt wyzwolenia i ostatecznej emancypacji, podczas gdy konserwatyści ten sam proces określają ...

Przed rewolucją 1789 r. Kościół funkcjonował w innym porządku. Rola, jaką w nim pełnił, była znaczniejsza niż dziś. Był obecny w sferze publicznej, podczas gdy dziś zepchnięty jest do sfery prywatnej. Funkcjonował w świecie, który nie znał podziału na sacrum i profanum. Rewolucja, która w miejscu należnym Bogu usiłowała umieścić Rozum, wprowadziła na nie zaledwie karykaturę rozumu, choć trzeba przyznać, że obaliła stary porządek i ufundowała nowy. Już od dwóch tysięcy lat wiadomo, że krew męczen...

W 1517 roku Marcin Luter wystąpił ze swymi 95 tezami, które przede wszystkim poddawały krytyce przekonanie, że można odkupić swe winy, a nawet osiągnąć zbawienie płacąc za nie brzęczącą monetą. Jednak współczesny czytelnik tez Lutra zauważy bez trudu, że niemiecki zakonnik zakwestionował też zakres władzy papieskiej. Jego zdaniem, papież ma władzę ograniczoną prawem kościelnym i w istocie rozciąga się ona tylko na to, co on sam postanowił to może zmienić, odwołać, puścić w niepamięć lub potwier...

Nasz sceptycyzm wobec ideologii praw człowieka nie oznacza, że pochwalamy rządy despotyczne i przyznajemy państwu nieograniczone prawa względem życia, wolności i własności obywateli. Wprost przeciwnie, chodzi raczej o to, że dostrzegamy, iż ideologia praw człowieka, mimo całego swojego dogmatyzmu i rygoryzmu doktrynalnego, wcale nie uchroniła wyznających je społeczeństw przed zniewoleniem ukrytym pod pozorami demokratycznych procedur, o czym zaświadcza choćby skala podatkowa w krajach Unii Europ...

Wolność, Równość i Braterstwo albo Śmierć tak brzmi pełne zawołanie Wielkiej Rewolucji Francuskiej. Konserwatyści i kontrrewolucjoniści nie wierzyli, że rewolucja doprowadzi ludzkość do wolności, równości i braterstwa. Nie wierzyli też w społeczeństwo liberalne, co sprawdziło się w latach 20. wieku XX, kiedy narodziło się zjawisko totalitaryzmu. Zgodnie twierdzili, że Wolność antyszambruje Anarchii, Równość doprowadzi do Despotyzmu, a Braterstwo prowadzi do Nijakości. Tylko Śmierć stanie się fak...

Pontyfikat Grzegorza VII, którego rozpoczęcie wyznacza zarazem początek okresu omawianego przez prof. Adama Wielomskiego, inicjuje czas największych osiągnięć myśli ludzkiej w dziedzinie rozumienia, definiowania i budowy porządku teokracji chrześcijańskiej. Koniec tego okresu to Schizma Zachodnia roku 1378, która była w części politycznym skutkiem kryzysu myśli scholastycznej wywołanego przez pojawienie się naturalistycznych i antyreligijnych interpretacji Arystotelesa w XIV stuleciu (Marsyliusz...

Niech tylko ten, co teraz powstrzymuje (qui tenet nunc), ustąpi miejsca, wówczas ukaże się Niegodziwiec, którego Pan Jezus zgładzi tchnieniem swoich ust i wniwecz obróci [samym] objawieniem swego przyjścia (2 Tes, 2, 7-8). Wyrazy ten, co teraz powstrzymuje (lub trzyma tenet) to po grecku katechon ()". Ten fragment listu św. Pawła Apostoła do Tesaloniczan, od początku niejasny, od początku nie wiadomo bowiem, kogo Apostoł miał na myśli, od początku też wywoływał zainteresowanie filozofów, a współ...

"Niech tylko ten, co teraz powstrzymuje (qui tenet nunc), ustąpi miejsca, wówczas ukaże się Niegodziwiec, którego Pan Jezus zgładzi tchnieniem swoich ust i wniwecz obróci [samym] objawieniem swego przyjścia (2 Tes, 2, 7-8). Wyrazy "ten, co teraz powstrzymuje" (lub "trzyma" - tenet) to po grecku "katechon" ()". Ten fragment listu św. Pawła Apostoła do Tesaloniczan, od początku niejasny, od początku nie wiadomo bowiem, kogo Apostoł miał na myśli, od początku...