Życie szaleńca

Akutagawa Ryunosuke (1892-1927) to jedna z najwybitniejszych postaci życia literackiego Japonii początków XX wieku: pisarz, eseista, dramaturg, a przede wszystkim świetny nowelista. Jego opowiadania tłumaczono na wiele języków i adaptowano (słynny film Akiry Kurosawy Rashomon nagrodzony Oskarem w 1951 roku).
Twórczość Akutagawy rozwija się pod wpływem modernizmu: estetyzująca, psychologistyczna, nastrojowa (Wierność Biseia), później poddanego ostrej krytyce (W krainie wodników). Poza nurtem europejskim stale obecna w jego pisarstwie jest tradycja rodzima. Starojapońskie legendy kreślone są jednak z perspektywy człowieka współczesnego, dotkniętego już moralnym relatywizmem (W gąszczu, Dług wdzięczności). Tytułowe opowiadanie zbioru rodzaj duchowego pamiętnika zaskakuje nowatorstwem formalnym: stosując kompozycję otwartą, afabularną, przypominającą niekiedy narrację filmową, autor osiąga tu kondensację treściową przez lapidarność i impresyjność wyrazu.
Akutagawa owładnięty obsesją nieuniknionej choroby umysłowej popełnia samobójstwo w trzydziestym piątym roku życia.