Walter von Plettenberg Landmistrz Inflancki...

Fragment: O całej historii Inflant w wieku XVI wytworzyła się legenda historiograficzna, zwalająca upadek niepodległości kraju głównie na zaborczość Polski, państwa, które nigdy zaborczym nie było. Stąd wyrobiła się w końcu nienawiść ku wszelkiemu polskiemu wpływowi, która się stała w naszych czasach pierwszym artykułem wiary lokalnego historiograficznego patriotyzmu inflanckiego. Nikt tam nie bada samodzielnie przyczyn upadku Inflant; na te rzeczy sąd już z góry gotowy, sąd oklepany, powtarzany bez zastanowienia za ową legendą. Badając od lat kilku sprawę upadku Inflant, a mając do rozporządzenia bardzo wiele nieznanych jeszcze dokumentów i aktów, doszedłem do wprost przeciwnego zapatrywania, a mianowicie, że właśnie polsko-litewskie państwo przez długi szereg lat stało na straży niepodległości Inflant, broniąc jej przeciw zamachom Albrechta pruskiego.