Opis
Według opinii ekspertów, kraje postkomunistyczne po opadnięciu "żelaznej kurtyny" okazały się zupełnie nie przygotowane do ochrony własnego dziedzictwa i zapewnienia zbiorom sztuki choćby względnego bezpieczeństwa. Przede wszystkim brak im odpowiednich środków finansowych. Fakt ten w połączeniu z otwarciem granic stworzył niebezpieczną mieszankę wybuchową. Jeśli do tego dodamy, że narodowe skarby kultury, znajdujące się pod opieką kościoła, dopiero teraz w pełni są katalogowane, włos jeży się na głowie. Z tego powodu odnajdywane przez policję zabytki trafiają na powrót do swych prawowitych właścicieli często jedynie dzięki szczęśliwemu zbiegowi okoliczności. Nawet gdy istnieje zapis inwentaryzacyjny, to zubożałe instytucje państwowe często nie mają środków finansowych, aby zaalarmować świat sztuki o dokonanej kradzieży. Zagrożenie przestępczością przeciwko zabytkom w Polsce stale istnieje. Należy przewidywać, że zainteresowaniem sprawców nadal cieszyć się będą przede wszystkim obrazy, zwłaszcza polskich artystów malarzy oraz rzeźby sztuki sakralnej wykonane z drewna i piaskowca, których utrata następować będzie w wyniku kradzieży z włamaniem do mieszkań i obiektów sakralnych. Zagrożenie będzie koncentrować się na terenie województw południowej Polski oraz Warszawy i okolic, czyli tam, gdzie największe i najcenniejsze kolekcje dzieł sztuki znajdują się w rękach prywatnych kolekcjonerów. Uchwalenie i wprowadzenie w życie nowej Ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz zawarcie porozumień o współpracy pomiędzy służbami zaangażowanymi w ochronę zabytków pozwoli zacieśnić dotychczasową współpracę wspomnianych służb i w perspektywie zaowocuje zwiększeniem efektywności prowadzonych działań profilaktycznych i wykrywczych na terenie kraju. Ponadto polska Policja aktywnie i na bieżąco współpracuje z organami ścigania innych państw oraz z Europejskim Urzędem Policji, tj. Europolem (od czasu wejścia Polski do Unii Europejskiej), w zakresie ujawniania i zwalczania międzynarodowych przestępstw przeciwko dobrom kultury.
