Profesjonalizm lekarski

W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat pojęcie profesjonalizmu lekarskiego uległo na świecie przekształceniu ze słabo zarysowanego terminu używanego najczęściej w sytuacjach, w których obserwowano jego naruszenia (?to nie jest profesjonalne?, ?temu lekarzowi brakuje profesjonalizmu?), do zdefiniowanego i określonego wieloma regulacjami zespołu wartości i zachowań stanowiących podstawę zaufania, jakim społeczeństwo obdarza lekarzy. Stał się on przedmiotem badań ilościowych i jakościowych, a uzyskana dzięki nim wiedza umożliwiła implementację profesjonalizmu jako jednego z podstawowych efektów kształcenia na uczelniach medycznych oraz wprowadzenie wiarygodnych metod egzaminowania z tego zakresu. Bardzo ciekawe jest obserwowanie przemian i rozwoju regulacji związanych z profesjonalizmem i towarzyszących im dyskusji, zarówno toczonych wewnątrz środowiska lekarskiego, jak i prowadzonych przez społeczeństwa różnych krajów. W ostatnim okresie na przykład burzliwą dyskusję w Wielkiej Brytanii wywołało zaostrzenie przepisów dotyczących obecności lekarzy w internecie oraz wprowadzenie zasady szczerości (Duty of Candour) mającej na celu obowiązkowe informowanie pacjentów oraz ich rodzin o wszelkich nieprawidłowościach, jakie miały miejsce w czasie leczenia. Niezmiernie interesująca jest też dyskusja nad planowanym na rok 2015 wprowadzeniem nowej wersji regulacji kanadyjskich (CanMEDS), która między innymi zwiększa nacisk kładziony na to, że jednym z obowiązków profesjonalnych lekarza jest dbanie o własne zdrowie. Uzasadnia się to znajdującym potwierdzenie w badaniach naukowych faktem, że zdrowy lekarz to efektywny lekarz, podczas gdy lekarz niedbający o własne zdrowie może stanowić zagrożenie dla pacjentów. Kolejnym interesującym aspektem tej tematyki jest kulturowe uwarunkowanie profesjonalizmu i wiążące się z tym różnice w pojmowaniu postaw profesjonalnych. Znajomość tej problematyki jest szczególnie ważna w erze globalizacji i dużej mobilności kadry medycznej, kiedy niezbędna jest nie tylko wiedza dotycząca standardów diagnostyczno-terapeutycznych, lecz tak-że ta odnosząca się do zasad profesjonalizmu w kraju, w którym przyjdzie nam pracować.