Pozbawienie wolności - funkcje i koszty

Jubilat od kilku dekad odgrywa istotną rolę w życiu naukowym polskich prawników. Był współzałożycielem Towarzystwa Naukowego Prawa Karnego i jest jego wieloletnim przewodniczącym. W latach 1990 2011 był redaktorem naczelnym Przeglądu Więziennictwa Polskiego, a obecnie jest honorowym przewodniczącym kolegium redakcyjnego tego kwartalnika. Trudno zliczyć dziedziny badań w obszarze wywodzącej się od Batawii kryminologii pozytywistycznej, na których Jubilat odcisnął swoje piętno w ostatnim półwieczu. Należały do nich: recydywa; readaptacja byłych więźniów do życia na wolności; badania longitudinalne losów nieletnich i młodocianych przestępców; zagrożenia alkoholizmem młodzieży; postępowanie z młodocianymi więźniami; kobiety w więzieniu; zasady prawa karnego wykonawczego; probacyjne środk i karne; skuteczność instytucji prawa karnego, postawy społeczne wobec podstawowych instytucji prawa karnego oraz wobec instytucji stosujących to prawo; wpływ czynników ustrojowych na przestępczość, konfrontacja standardów polskich ze standardami Rady Europy w postępowaniu z osobami skazanymi.
Za wybitne zasługi na rzecz umacniania demokratycznego państwa prawnego prof. Teodor Szymanowski został odznaczony 9 sierpnia 2004 r. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.