Natura - Społeczeństwo - Historia

Podążanie za myślą Autora jest zajęciem fascynującym i intelektualnie satysfakcjonującym. Przyjął on bardzo skuteczną teoretycznie metodę przemyślenia najmocniej przyciągającego uwagę czytelników i badaczy aspektu twórczości Miguela de Unamuno. Śledzi tok wywodów Unamuna, domagając się okazywania racjonalnych uzasadnień wypowiadanych przez niego tez. Nazywa ten sposób postępowania "zwykłą analizą". [...] Zastosowanie owej "zwykłej analizy" w badaniach nad myślą Unamuna czyni monografię Krzysztof...

Jos Ortega y Gasset jest wprawdzie głównym bohaterem monografii, ale jego poglądy stanowią tu jedynie zasadniczy punkt odniesienia, gdyż obok niego pojawiają się też postacie innych myślicieli. Genezę książki stanowią studia nad klasycznymi przedstawicielami filozofii hiszpańskiej, powodujące powstanie odmiennego nieco aniżeli powszechnie dominujące spojrzenia tak na ludzkie społeczeństwa, jak i jednostki. Perspektywa ta związana jest z pewnym rodzajem racjonalności, którą sam Ortega nazywa rozu...

Książka ma nieco przekorny charakter, gdyż jej autor - spoglądając na zjawisko poświęcania się takiej czy innej idei (Prawdy, Sprawiedliwości, Wolności itp.) - koncentruje się na sytuacjach, w których idee uwodziły ludzkie umysły, a skutki tego uwiedzenia były najgorsze z możliwych, nawet dla tych idei. Klęska śmiałych planów idealistycznych pisał Jos Ortega y Gasset demoralizuje człowieka całkowicie. Traci on swą spontaniczną wiarę w jakąkolwiek jasną i ukierunkowaną siłę (Zmierzch rewolucji)...