Martwy

Francuski pisarz i filozof, metafizyk zła Georges Bataille (18971962), w tym zbiorze portretującym ośmioro pisarzy i poetów, w większości francuskich (E. Bront, Baudelaire, Michelet, Blake, Sade, Proust, Kafka, Genet), rozważa ich dzieło właśnie od strony związków literatury ze złem. Literatura zajmuje się złem, ale i sama, daleka od neutralnej sztuki dla sztuki, nie jest niewinna, ponieważ stanowi odnalezione dzieciństwo. A czyż dzieciństwo może być nosicielem prawdy? Diagnoza Bataille'a jest z...

Historia oka ukazała się po raz pierwszy w 1928 roku w nakładzie 134 egzemplarzy. Jej autor – Georges Bataille, szanowany pracownik paryskiej Biblioteki Narodowej – ukrył się pod pseudonimem Lord Auch (Pan Sraczy). W późniejszych latach to arcydzieło pornografii zyskało status książki wywrotowej, wybitnej i kultowej. Mimo upływu lat wciąż szokuje i poraża swoją poetycką siłą. Towarzyszy mu Madame Edwarda, inny przykład wyrafinowanej literackiej perwersji, która sięga podstaw ludzkiej egzystencji...

Georges Bataille (1897–1962), francuski pisarz i filozof, uchodził za „metafizyka zła”, który fascynował się śmiercią, cierpieniem i ofiarami z ludzi, ale przez większość życia był bibliotekarzem. Również „Historia erotyzmu” (należąca do ineditów z lat 1950–1951) nie jest dziełem skandalizującym, lecz esejem o „ekonomii” w specyficznym, szerokim sensie tego pojęcia nadanym mu przez Bataille’a. Na historię erotyzmu składają się próby „transgresji”, przekraczania ustanawianych zakazów. Książka Bat...

Bataille'owskie rozróżnienie trzech postaci erotyzmu: erotyzmu ciała, erotyzmu serc i erotyzmu sacrum jest jednym z podstawowych pojęć współczesnej antropologii. W pierwszym przypadku człowiek odnajduje swój pierwotny związek z przyrodą przede wszystkim za sprawą erotycznego upojenia, które jest chwilowym unicestwieniem granic własnego ja i utożsamieniem z pierwotnym bytem natury. Erotyzm, choć w pewnym sensie nieodłączny od doświadczenia prokreacji, jest samoistnym eksperymentowaniem psychiczny...

Na rok przed Historią oka napisałem książkę zatytułowaną W.-C.: drobna książeczka, całkiem szalona literatura. W.-C. była żałobna, tak jak Historia oka jest młodzieńcza. Rękopis W.-C. spłonął, żadna to strata przy mojej obecnej rozpaczy: był to krzyk przerażenia [...] Jeden z rysunków w W.-C. przedstawiał oko: oko szafotu. Samotne, solarne, nabite rzęsami, otwierało się ono w lunecie gilotyny. Rysunek był podpisany wieczny powrót, a ta przerażająca maszyna była bramą wiodącą ku niemu. Biegnąc zn...