Kosmos

Nieczęsto w literaturze zdarzają się tego rodzaju wspaniałe podsumowania własnej drogi życiowej i artystycznej. Ostatnia książka Witolda Gombrowicza stwarza możliwość poznania - z klarownie skonstruowanych rozmów francuskiego dziennikarza z naszym prozaikiem i dramaturgiem - prostego, przejrzystego i przystępnego wizerunku twórcy. Ukazuje konsekwentną jednorodność tego bogatego i wielowątkowego pisarstwa....

Mimo że Witold Gombrowicz nigdy nie pisał aforyzmów, sentencjonalność w rozmaitych odmianach gatunkowych jest jednym z charakterystycznych wyznaczników jego filozofii życia. W sentencjach, aforyzmach, zdaniach i uwagach sformułował myśli, które stanowią najważniejsze tematy jego twórczości. A zdarza się dość często, że obszerne fragmenty Gombrowiczowskich utworów są rozwinięciami poszczególnych aforyzmów. Włodzimierz Bolecki, Posłowie Im mądrzej, tym głupiej. Niech gęba gębie daje w gębę! Usuńci...

Tom trzeci zawiera wywiady z Gombrowiczem i prasowe, i te, których udzielał rozgłośniom radiowym oraz stacjom telewizyjnym. Były wśród nich najważniejsze rozgłośnie zachodnioeuropejskie, nie było natomiast ani radia polskiego, ani telewizji polskiej o czym stale warto pamiętać, czytając ataki na Gombrowicza ówczesnych peerelowskich propagandystów. Tu też znalazły się listy Gombrowicza jednak nie korespondencja, lecz wypowiedzi programowe: a zatem manifesty, sprostowania i oświadczenia słane do r...

<P>Pornografia jest dziełem wielkim. Żadna lektura ani żadna interpretacja nie jest w stanie wyczerpać jej sensów, stanowi tylko formę zbliżenia, formę wydobycia tych znaczeń, ujęć, symboli, które wydają się najdonoślejsze. Wielkie dzieło przerasta bowiem to, co jest w stanie o nim powiedzieć czytelnik i interpretator; gdyby tego nie czyniło, nie byłoby wielkim dziełem. A Gombrowiczowska Pornografia jest nim niewątpliwie.</P><P>    z posłowia Michała Głowińskiego </P>...

Na dwa miesiące przed śmiercią Gombrowicz wygłasza trzynaście wykładów z filozofii dla Rity Gombrowicz i Dominika de Roux. Pierwsze wykłady o Kancie wspomina żona pisarza odbyły się w sypialni Witolda. Głowę opierał na łokciu, przed sobą trzymał plik pożółkłych notatek z czasów argentyńskich wykładów, ale nie zaglądał do nich, tylko mówił z pamięci, wyraźnie i powoli, żebyśmy zdążyli zanotować. Był wspaniałym profesorem, mówił z werwą, precyzyjnie, wydobywając, co najważniejsze. Siedzieliśmy nap...