Literaturoznawstwo

(1002)

Twórczość Forresta Gandera, poety, prozaika, tłumacza, eseisty, łączy w sobie erudycję i wiedzę naukową Gander ma wykształcenie geologiczne z nieskrępowaną inwencją językową i odważną, empatyczną wyobraźnią. Gander wypracowuje przełomowy model ekopoetyki, praktykując poezję tak, jak praktykuje się medytację. Poezja jest dla niego sposobem na słuchanie świata, zarówno ludzkiego, jak i nie-ludzkiego. Wiersze Gandera, odwołujące się często do pozaeuropejskich tradycji poetyckich, na przykład japońs...

Komiks i kryminał, zbuntowana awangarda, melancholijne mgły Północy, realizm fantastyczny, wyparta historia z bohaterskim Dylem Sowizdrzałem w tle, flamandzkie malarstwo czy wreszcie artystyczna francuszczyzna belgijskich twórców, ochrzczona w końcu XIX wieku mianem małpiego wykwitu oto Belgia i jej różnorakie wcielenia, ukazujące kulturową niejednorodność, złożoność i bogactwo. Trzy języki, trzy wspólnoty i jedna, dwujęzyczna Bruksela w samym sercu zjednoczonej Europy. Niniejsza publikacja ma p...

Drugi tom zainicjowanej w Instytucie Filologii Germańskiej Uniwersytetu Śląskiego serii wydawniczej Niemiecka Literatura Kobiet przynosi pierwszy w języku polskim przekład polonofilskiego eseju Polenbroschre [Broszura o Polsce] słynnej niemieckiej pisarki epoki romantyzmu Bettiny von Arnim. Opublikowany w 1849 roku tekst wciąż zaskakuje wyjątkowo aktualnością, będąc jednocześnie - w historii literatury niemieckiej stosunkowo rzadko spotykanym - przykładem niemieckiego (i kobiecego) głosu, upomin...

Jagoda Bloch podjęła próbę klasyfikacji zachowań językowych, bazując na materiale wywiadów z polskimi politykami ostatnich lat. Próbę tę należy uznać za udaną. Materiał jest bogaty i dobrze wyodrębniony, cała praca dostarcza satysfakcji poznawczej zarówno w warstwie teoretycznej, jak egzemplifikacyjnej, a żywy i atrakcyjny język sprawia, że lektura książki jest ciekawa i ze wszech miar satysfakcjonująca. Można ją też potraktować jako instruktaż dla dziennikarzy kontaktujących się z opornymi rozm...

Przez trzydzieści lat najczęściej pisałem o wierszach poetów, a tylko okazjonalnie próbowałem rozumieć lirykę kobiet. Kiedy dostrzegłem tę rażącą dysproporcję, dojrzałem do rewizji, do ponownej lektury pominiętych, a może zlekceważonych, zasobów. Mówię o zasobach mojej biblioteki, w której kilku wielkim półkom z tomikami mężczyzn odpowiada tylko jedna z poetyckimi książkami kobiet. Nie wymyśliłem tej dysproporcji, ona wynika ze średniej statystycznej dotyczącej publikacji autorstwa kobiet. Nie m...

Jest to jedna z najoryginalniejszych prac poświęconych literaturze współczesnej. Jej tematem są sposoby reprezentacji i funkcje milczenia w prozie narracyjnej. () Powstała książka, która jest pierwszą w Polsce literaturoznawczą monografią problemu, przedstawiająca nie tylko anatomię milczenia, ale także wszelkie jego odmiany i zjawiska pokrewne oraz wyjaśniająca za pomocą precyzyjnych interpretacji jego rolę i mechanizmy działania w konkretnych utworach literackich. () Całość tej pracy budzi pod...

Książka jest kolejną publikacją, stanowiącą owoc prowadzonych w gdańskim ośrodku polonistycznym (UG) prac badawczych nad obecnością Biblii w polskiej kulturze. Prace w niej zamieszczone skupiają się na dramacie polskim, w którym czytelny jest dialog z dziedzictwem biblijnym. Biblia w dramacie powinna się stać jedną z podstawowych lektur humanisty (polonisty, teatrologa, biblisty i teologa), któremu nieobce są zagadnienia współczesności oraz świadomość tradycji i tożsamości kulturowej....

Niniejsza edycja stanowi kontynuację tomu Barok. Studia 19651995 wydanego w 1996 r. Odzwierciedla dynamiczny rozwój prac historyczno-literackich w ostatnich 15 latach i podejmuje próbę przedstawienia aktualnego stanu badań wszystkich ośrodków naukowych w kraju. Bibliografia prezentuje zarówno monografie jak i studia dotyczące literatury od XVI wieku do roku 1750....

Bibliografia stanowi próbę retrospektywnego ukazania obecności francuskiej literatury dla dzieci i młodzieży w Polsce w ostatnim stuleciu. Obejmuje 1915wydań polskich przekładów i adaptacji utworów dla młodych czytelników opublikowanych pierwotnie we Francji. Może stanowić użyteczne narzędzie dla wszystkich zainteresowanych literaturą dla dzieci i młodzieży, literaturą francuską, historią tłumaczeń lub recepcją wydawniczą literatur obcych w Polsce. Bibliografia stanowi podstawę badań przedstawio...

[] Autorka podejmuje analizę mało rozpoznanego problemu obecności książki jako rekwizytu, motywu i tematu utworów literackich powstałych u schyłku XX i początku XXI wieku, a także motywów samej książki pokrewnych portretów ludzi księgi bibliotekarzy, księgarzy, antykwariuszy, czytelników i miejsc z książką związanych. [] Interpretacje Autorki są szczególnie ważne współcześnie w obliczu narastającego z dużym dynamizmem kryzysu czytelnictwa omówione w rozprawie utwory i analizowane motywy mogą sta...

Biblioteka Narodowa 19192019. Księga jubileuszowa serii Pod redakcją Stanisława Beresia W 2019 roku mija sto lat od powstania Biblioteki Narodowej najstarszej, najcenniejszej i najbardziej znanej serii wydawniczej w Polsce. Jej koncepcję stworzyli profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdy nasza państwowość dopiero się ważyła. Początkowo seria ukazywała się w Krakowskiej Spółce Wydawniczej, a od 1933 roku aż do dziś wydaje ją Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Jest to jeden z najstarszych teg...

kcja "Cała Polska czyta dzieciom" to wizytówka prudnickiej "Trójki". Pod opieką nauczycieli uczniowie udają się do banku, urzędu, na policję czy do straży pożarnej, a tam przedstawiciel danej profesji czyta im obszerny fragment książki. W ten sposób staje się ona bardziej oswojona, bliższa codziennemu życiu. Działań w ramach akcji jest zresztą więcej: mamy sadzenie drzew imienia pisarzy, pisanie wierszy przez dzieci (np. o kotach i misiach), zbieranie makulatury i kupowanie książek za pieniądze ...

Dariusz Pawelec dr hab. nauk humanistycznych prof. UŚ, kierownik Zakładu Poetyki Historycznej i Sztuki Interpretacji Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej im. Ireneusza Opackiego, dyrektor Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej Uniwersytetu Śląskiego. Jest autorem kilku książek: Poezja StanisławaBarańczaka. Reguły i konteksty (Katowice 1992), Lingwiści i inni. Przewodnikpo interpretacjach wierszy współczesnych (Katowice 1994), Czytając Barańczaka (Katowice 1995), Debiuty i powrot...

Biblioteka Fundacji Wiktora hr. Baworowskiego we Lwowie, założona przez znanego tłumacza literatury zachodnioeuropejskiej na język polski oraz bibliofila Wiktora hr. Baworowskiego (1826-1894), należała do najważniejszych bibliotek okresu zaborów, a po udostępnieniu publiczności (w 1900 r.) stała się znaczącym ośrodkiem życia naukowego Lwowa. Na kolekcję składało się ponad 15 tys. druków oraz ponad tysiąc rękopisów, zwłaszcza z zakresu literatury pięknej, politycznej, prawniczej, liturgicznej, te...

Bitwa książek i Opowieść balii powstały między 1695 a 1704 rokiem i są to najważniejsze utwory we wczesnym dorobku satyrycznym Jonathana Swifta. W przekładzie na język polski ukazują się po raz pierwszy. W sporze między Starożytnymi a Nowożytnymi Swift stał mocno po stronie Starożytnych. Ich zwolennicy wierzyli, że myśl klasyczna i biblijna stale do nas mówi. Swift kpił ze swoich współczesnych, z ich kultu nauki, religijnej hipokryzji, ulegania chwilowym literackim modom, a robił to, genialnie p...

Tom drugi, noszący podtytuł O lśnieniach i olśnieniach, przynosi charakterystyki wierszy lirycznych (Asnyka, Barańczaka, Fika, Herberta, Kisiela i Łobodowskiego), poematów (Byrona i Lubosza), powieści (Bartnickiego, Berenta, Cervantesa, Cortzara, Dąbrowskiej, Eco, Haszka i Jarczewskiego), prozy poetyckiej (Iwaszkiewicza), opowiadania (Borgesa), esejów literackich (Harolda Blooma, Borowego, Głowińskiego i Jakóbczyka), biografii pisarzy (Golińskiego), syntezy epoki literackiej (Kwiatkowskiego), fe...

Blask ciemnieje w.2 - Dariusz Czaja

Anna Szawerna-Dyrszka, doktor habilitowany nauk humanistycznych, profesor w Instytucie Literaturoznawstwa na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Badaczka literatury polskiej XX wieku, autorka prac dotyczących poezji drugiej emigracji oraz literatury i czasopiśmiennictwa dwudziestolecia międzywojennego. Prowadzi studia nad życiem literackim Wilna i awangardą wileńską. Jest monografistką i edytorką twórczości Teodora Bujnickiego. Autorka książek: Doświadczanie czasu. O poe...

Rozplątywanie nierozwiązywalnego Bezradność wielu badaczy i niezaspokojona ambicja poznawcza odważnych, którzy ryzykując wiele, mierzą się z tajemnicą Bogurodzicy, przypomina starą baśń o księżniczce zamkniętej w wysokiej wieży i o harcownikach, próbujących wciąż na nowo mierzyć się prawem i lewem z tym, co zakryte. Z jakim skutkiem, nigdy nie do przewidzenia. Ale na tym zasadza się wielopokoleniowe piękno filologii. Dążenie do prawdy twórcy, prawdy interpretatora, który z całym swoim, latami bu...

Aleksandra Domańska podejmuje na nowo lekturę klasycznych dzieł Jędrzeja Kitowicza, Józefa Wybickiego, Henryka Rzewuskiego, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Elizy Orzeszkowej w kontekście naszej tożsamości kulturowej i narodowej. Autorka wiele uwagi poświęca dziedzictwu duchowemu, jakie poprzednie pokolenia przekazały nam w spadku, a które mimo upływu wielu lat nadal nie zostało przezwyciężone....

"Boskie, ludzie. Cztery studia o poetyckim doświadczaniu Boga" to książka, w której zostały przedstawione odmienne sposoby wyrażania indywidualnego stanowiska wobec "metafizyczności" w liryce okresu międzywojennego i pierwszych lat II wojny światowej. Oznaczają one - jak wyjaśniał Józef Czechowicz - "splot zarówno myśli, jak dyspozycyj i akompaniamentu uczuciowego, leżący u podstaw światopoglądu artysty". W prezentowanych szkicach ów światopogląd nie odwołuje się je...

Hermetyzm nurt filozoficzno-religijny, który swymi korzeniami sięga starożytności także dzisiaj jest przedmiotem zainteresowania nie tylko w kręgach filologicznych, filozoficznych, religioznawczych, lecz przede wszystkim stanowi źródło inspiracji, a czasem wręcz uniesień duchowych czy religijnych, o czym świadczy wiele publikacji dających wykładnię pism hermetycznych w duchu przypominającym egzegezę pism świętych. Na przestrzeni wieków szeroko pojęty hermetyzm wywarł wpływ na postaci tej miary, ...

Jerzy Ficowski krótko przed śmiercią tak pisał o swoim archiwum schulzowskim: ?Jest tam [?] masa różnych listów [?], co stanowi podstawę moich niegdysiejszych biografistycznych kwerend i zbiorów. Nie wszystko do końca wykorzystałem: jest w tych materiałach trochę szczegółów, które nie zmieściły się w tym, co napisałem, lub po prostu zostały potraktowane przeze mnie skrótowo, pobieżnie. Myślę, że może się to jeszcze nie raz przydać ? jako dopełnienie czy egzemplifikacja?. Antologia Bruno Schulz w...

Antologia ukazuje niezwykle dynamiczny i różnorodny obraz Łodzi, począwszy od pierwszej połowy XIX wieku aż do wybuchu II wojny światowej okresu, kiedy miasto przestało być wieloetniczną i wielokulturową metropolią, w której główną rolę odgrywał przemysł tekstylny. Znajdują się tu utwory pisane po polsku, niemiecku, rosyjsku oraz w jidysz. Tom zawiera teksty publicystyczne, utwory z pogranicza literatury i publicystyki, szkice społeczno-obyczajowe, obrazki, fragmenty korespondencji, jak również ...

Bunt duszy polskiej. O twórczości politycznej i literackiej Romana Dmowskiego (z lat 1893-1934) - Krzysztof Kosiński

Książka "Car-trup i król-duch" jest napisana błyskotliwą polszczyzną i znakomitym stylem; nie epatuje humanistyczną nowomową trudno uwierzyć, że to pierwsza monografia wątku, który u Juliusza Słowackiego był obecny od najwcześniejszych utworów aż do pisanych w ostatnich latach i miesiącach życia oktaw "Króla-Ducha". Elżbieta Kiślak rekonstruuje poety wyobrażenie o roli Rosji, a jest ono wielowymiarowe, bo dla autora Kordiana to nie tylko bicz Boży, ale również zaprzepaszczon...

Tatry przełomu XIX i XX wieku. Ku wierzchołkowi niezdobytego Spiczastego Szczytu zwrócone są oczy młodych adeptów wspinaczki, złączonych silniejszym niż kiedykolwiek wcześniej i później braterstwem Liny (nie da się przecenić znaczenia wdzięków młodej panny Liny Konopnickiej dla rozwoju taternictwa). W stronę wierzchołka z największą tęsknotą patrzy Karol, niezwykły wspinaczkowy talent swoich czasów, maminsynek i domniemany niemiecki szpieg. Spogląda również w stronę Liny, ale tylko, gdy nie widz...

Do głębszego zrozumienia współczesnych literackich, komiksowych, filmowych czy serialowych nawiązań do Alicji, Czarnoksiężnika oraz Piotrusia Pana (...), ciągłej sławy tych dzieł oraz roli, którą odgrywały one niegdyś i odgrywają dziś, nieodzowne jest odwołanie się tak do treści oryginałów, jak do innych, nierzadko pomijanych w profesjonalnej refleksji przejawów ich obecności w naszej wyobraźni. Naczelnym zamierzeniem książki jest zatem opisanie, jak klasyka literatury dziecięcej (...) funkcjono...