Bariery modernizacji Rosji

Rosjanie należą do jednej z najbardziej kreatywnych nacji. Potwierdzają to ich osiągnięcia w muzyce, literaturze, matematyce i naukach ścisłych. Nie trzeba nikomu na świecie przypominać, kim byli tacy twórcy jak Piotr Czajkowski, Lew Tołstoj czy Fiodor Dostojewski albo Mikołaj Łobaczewski, Dimitrij Mendelejew, Andriej Kołmogorow czy Lew Landau. Także w dziedzinie Technologicznej Rosjanie mieli niezwykłe osiągnięcia. To w Rosji na przykład zbudowano pierwsza lokomotywę parową, a tal w Europie kontynentalnej, a także lokomotywę z silnikiem Diesla. Rosjanie pierwsi wprowadzili elektryczne oświetlenie ulic w miastach, wynaleźli fale radiowe przed Guglielmo Marconim oraz zbudowali wielosilnikowy samolot pasażerski, byli pionierami w rozwoju tranzystorów i diod, odkryli zasady lasera, zbudowali pierwszy elektroniczny komputer w Europie. Paradoksem jest jednak to, że swoich wynalazków Rosja nie była w stanie upowszechnić i wdrożyć. Nie sprzyjały temu warunki społeczne, ekonomiczne, prawne i polityczne. Rosja powoli pozbywa się tych obciążeń, niesprzyjających innowacyjności i nowoczesności. Czy jednak wykorzysta swoją historyczną szansę we wszystkich innych dziedzinach, pozostaje pytaniem otwartym.